Verplichte melding van misbruikgevallen bij de wereldlijke autoriteiten, invoering van een psychologische test voor kandidaten voor het priesterschap en verhoging van de huwbare leeftijd voor meisjes binnen het kerkrecht. Het zijn 3 van de 21 richtpunten die paus Franciscus heeft opgesteld en bij verrassing donderdag liet verspreiden onder de bijna 200 deelnemers aan de ‘misbruiktop’ in het Vaticaan. De conferentie duurt tot zondagmiddag en heeft als doel antwoord te geven op het probleem van misbruik van minderjarigen in de Rooms-Katholieke Kerk.

Franciscus wil dat de bijeenkomst, die officieel ”Ontmoeting over de bescherming van minderjarigen in de kerk” heet, niet alleen een vergaderinstrument is, maar dat de meeting concreet resultaat oplevert. „Het volk van God –de leden van de Rooms-Katholieke Kerk– wil concrete maatregelen”, zei de paus tijdens zijn openingsspeech.

Ook al gaf de paus aan dat de 21 richtlijnen niet de bedoeling hebben „om de creativiteit weg te nemen”, het mag zonneklaar zijn dat de kerkleider zijn wil aan de vergadering oplegt. Het is gebruikelijk dat vooraf aan belangrijke bijeenkomsten, zoals synoden, een werkdocument wordt voorbereid. Maar zulke documenten zijn zelden heel concreet. Het werkdocument waarmee deelnemers aan de jongerensynode vorig jaar aan de slag gingen, bestond uit niet minder dan 214 paragrafen.

De 21 korte richtlijnen van donderdag zijn dus andere koek. Franciscus wil ook dat er een stappenplan wordt opgesteld waarin systematisch staat wat te doen als er een misbruikzaak wordt gemeld. Hij wil dat er een speciaal protocol komt als een bisschop verdachte is. De paus schrijft ook te streven naar concrete hulp aan slachtoffers en naar een meldpunt voor slachtoffers.

De richtlijn om de huwbare leeftijd binnen het kerkrecht te verhogen (van 14 naar 16 jaar) is om meisjes te beschermen. In sommige culturen is seksueel misbruik binnen het huwelijk namelijk niet strafbaar, lichtte aartsbisschop Charles Scicluna, lid van het organisatiecomité, donderdag tijdens een persconferentie toe. Voor jongens ligt de huwbare leeftijd al op 16 jaar.

Op de lijst staat níét de instelling van een speciale, onafhankelijke rechtbank binnen de Rooms-Katholieke Kerk, zoals belangengroepen van slachtoffers graag willen.