Oppositiepartijen en andere critici vreesden een „machtsgreep”. Ook de vier regeringspartijen uitten zo hun bedenkingen. Steen des aanstoots is het noodscenario in de wet, dat het kabinet de mogelijkheid geeft op eigen houtje te handelen. Bewindslieden willen meteen kunnen ingrijpen om „onaanvaardbare gevolgen” voor burgers en bedrijven te voorkomen. Die zijn vooral mogelijk bij een harde brexit, dus bij een Brits vertrek zonder afspraken met de EU.

Op aandringen van coalitiepartijen D66 en CDA gaan de extra bevoegdheden niet langer dan een half jaar duren, en niet een jaar. En na tien weken komt de „valbijl”. Dan moet het parlement alsnog instemmen met een maatregel, anders vervalt die. Verder wordt op verzoek van ChristenUnie en oppositiepartij SP vastgelegd dat de grondwet als een paal boven water staat.

Eerder zag Blok zich al gedwongen andere wijzigingen door te voeren. Het kabinet moet snel kunnen handelen maar het parlement moet altijd genoeg grip en controle houden, stelt onder meer D66.

De minister zei dat ook hij liever had gezien dat zo’n vangnet niet nodig was geweest. Maar „we kunnen niet uitsluiten dat er iets onverwachts gebeurt.” Blok benadrukte dat het gaat om volstrekt onvoorziene omstandigheden, waarvan hij dus geen voorbeeld kan geven.

„We nemen de maatregelen die we moeten nemen.” Hij noemt de regeling noodzakelijk voor noodgevallen, niet „omdat ik het graag wil. Het is het laatste instrument dat we zullen inzetten.”