Recensie: Van Hofwegen speelt orgelwerk Van Noordt
Binnen een jaar treedt Anthoni van Noordt (1619-1675) tweemaal uit de schaduw. Na Gerard de Wit zette ook Chiel Jan van Hofwegen het complete ”Tabulatuurboeck van Psalmen en Fantasyen” (1659) op cd.
De uitvoerige begeleidende tekst is grotendeels van Jaap den Hertog en stamt al uit 1992, toen Leo van Doeselaar het tabulatuurboek deels opnam in de Hooglandse Kerk in Leiden. Extra zijn de volledige psalmteksten in de berijming van Datheen, door Van Noordt gerangschikt als een (Heidelbergse) catechismus in muziek en vervolgens waarschijnlijk nauwgezet verklankt. Ook is er een overzicht van muzikale motieven.
Binnen de strenge, twee- tot vierstemmige polyfone vormen levert de componist namelijk een bewonderenswaardige macht aan ”diversitas” en ”varietas” in de variatiereeksen over tien psalmen en in zes vrije fantasieën.
Van Hofwegen koos voor het Duyschotorgel (twintig stemmen, 1699) van de Dorpskerk in Hendrik-Ido-Ambacht. De directe opname is schrikken, maar went snel. Dankzij het royale reliëf in klank én vertolking verveelt de muziek geen moment. Van een enkele Quintadeen 8’ en Prestant of Fluit 4’ tot pregnante solostemmen als Vox Humana en (prachtige) Cornet: gelet op het beperkte arsenaal móét iedere stem hier voor zichzelf spreken. Wel zijn de achter elkaar geplaatste ”Fantasyen” een hele zit.
Opnieuw een waardig huldeblijk aan een oud-Hollandse meester, wiens werk in z’n gereformeerd-sobere, maar verfijnde ernst een tijdloze mijlpaal is in tijden van povere opwekkingscultuur enerzijds en emotionele reformatorische vormloosheid anderzijds.
Anthoni van Noordt – Tabulatuurboeck van Psalmen en Fantasyen, Chiel Jan van Hofwegen, Duyschot-orgel Dorpskerk H.-I.-Ambacht; Excellent Recordings (ER 134118); 2-cd; € 24,95; bestellen: www.bestelmuziek.nu