Ouders krijgen een steeds belangrijkere rol, betoogde prof. dr. M. de Winter op 8 november op het congres van de Reformatorische Oudervereniging (ROV) in Gouda. Steeds wordt (wetenschappelijk) bewezen dat ouders de meeste invloed hebben op hun kinderen. Ze begeleiden hen (als het goed is) naar hun staan in de samenleving.

Een goede samenwerking tussen de ”schillen” om de kinderen heen (school, buurt, familie en kerk) is daarbij heel belangrijk. „Kinderen hebben ons als opvoeders nodig om chocola te maken van alles wat er tegenwoordig op hen afkomt”, aldus de hoogleraar maatschappelijke opvoedingsvraagstukken aan de Universiteit Utrecht.

De manier waarop kinderen de wereld leren zien, hangt volgens De Winter sterk af van de wijze waarop opvoeders die wereld presenteren. Zij moeten sociale en politieke problemen niet verdoezelen, maar „pedagogisch vertalen”: leed en onrecht eerlijk onder ogen zien en onderkennen, maar tegelijkertijd hoop bieden en mogelijkheden tot verbetering schetsen. Concreet: er is nog steeds veel geweld in de wereld. Daar staat tegenover dat verhoudingsgewijs veel minder mensen dan in de middeleeuwen door geweld om het leven komen.

Ouders en mede-opvoeders, zoals leerkrachten, kunnen kinderen leren dat ze zelf iets kunnen doen om problemen in hun omgeving op te lossen. „Denk bijvoorbeeld aan pesten op school. Dat kun je samen met kinderen aanpakken. Vraag hen: Waarom komt dat hier voor? Hoe komen we ervan af?”

Funest

Een dergelijke opvoeding gedijt het beste in een samenhangende, eenduidige pedagogische omgeving, stelde de hoogleraar. De praktijk staat daar volgens hem in toenemende mate haaks op. „Ouders en scholen lijken elkaars tegenstanders te worden, en dat is pedagogisch funest. Het is ook niet goed als een kind op de ene plek iets heel anders te horen krijgt dan op een andere plek.” De opvoeding en ontwikkeling van kinderen hangt zijns inziens namelijk samen met de kwaliteit van de relaties tussen de diverse opvoeders en van de ouderbetrokkenheid.

De Winter slaat hier de spijker op zijn kop. Ook wij als ROV hebben steeds daarop gehamerd en we dragen concreet bij aan versterking en verbetering van de band tussen ouders en school. Onder meer door ouders ervan bewust te maken dat er rond hun kind een samenwerkingsschil nodig is van school, kerk, familie en verenigingen. Het helpt een kind namelijk enorm als meer mensen zich voor zijn opvoeding en ontwikkeling verantwoordelijk voelen dan alleen zijn ouders.

We benaderen scholen daarom met de boodschap om vooral samen met ouders op te trekken. Dat kan door met hen in gesprek te gaan en ook door hen vroegtijdig te betrekken bij nieuwe voorstellen of plannen van de school.

Omgekeerd roepen we ouders op mee te doen aan het project ”Goed gesprek!” van Ouders&Onderwijs. Dat gesprekformat kan groepen ouders helpen om op een georganiseerde, toegankelijke en tegelijkertijd gemoedelijke manier met elkaar te praten over het onderwijs van hun kind(eren). Door elkaar vragen te stellen en ervaringen te delen, horen ouders hoe een goed onderwijsgesprek kan worden gevoerd. De ROV kan hierbij gespreksleider zijn.

Ondersteuning

Als oudervereniging willen we ouders bewust maken van hun steeds belangrijkere rol, door informatie- en ouderavonden en cursussen aan te bieden. Wij adviseren ouders ook om met school mee te denken (in ouderraden, medezeggenschapsraad of bestuur/toezichthoudend orgaan) of mee te helpen (leesouder, verkeersouder, overblijfouder, enzovoort).

Ouders doen er goed aan zoveel mogelijk samen de oudermorgens en -avonden op school te bezoeken en hun diensten aan te bieden. Het is geweldig wanneer een vader in de klas komt vertellen over zijn beroep. Of wanneer een vader of moeder meehelpt bij de handvaardigheidsles, koekjes bakt met de hele klas, enzovoort.

De school is een mooie plek om ouders bij elkaar te brengen en met elkaar in gesprek te gaan. Dat gebeurt nog te weinig. Ouders kunnen elkaar ook heel goed ondersteunen. De ROV faciliteert opvoedingsondersteuning in deze zin. Er zijn al allerlei mooie hulpmiddelen hiervoor op de markt, die bij elke situatie ingezet kunnen worden. Dit is uiteindelijk ook de meerwaarde van christelijk-reformatorisch onderwijs: we hebben als gezamenlijk doel de kinderen op te voeden naar Gods wil en wet, opdat ze uit genade Hem mogen kennen en dienen.

De auteur is beleidsmedewerker bij de Reformatorische Oudervereniging (ROV).