Vooruitgang Afrika door welvaartsziekten bedreigd
Mensen in Afrika ten zuiden van de Sahara leven nu langer dan ooit. Welvaartsziekten dreigen die vooruitgang echter te ondermijnen. Hoewel er door allerlei interventies grote vooruitgang is geboekt, blijft er nog veel te doen, vooral op het gebied van het verbeteren van de levensstijl.
Dat constateert Charles Shey Wiysonge, directeur van Cochrane South Africa, een onderzoeksinstelling van de South African Medical Research Council.
Een kind dat nu geboren wordt, zal naar de huidige verwachtingen gemiddeld 64 jaar leven. Dat is een opvallende toename van elf jaar sinds het jaar 2000, toen de levensverwachting in Afrika ten zuiden van de Sahara slechts 53 jaar was voor nieuwgeborenen.
De levensverwachting bij de geboorte is het gemiddelde aantal jaren dat de nieuwgeborene naar verwachting zal leven, als de huidige sterftecijfers gelijk blijven. Veranderingen in levensverwachting kunnen gebruikt worden om de impact van bedreigingen zoals de hiv-epidemie te traceren. Het monitoren van de levensverwachting kan ook cruciale informatie verschaffen over wat nodig is om effectief te interveniëren.
De verbeterde levensverwachting in Afrika ten zuiden van de Sahara verschilt tussen mannen en vrouwen en per regio. Dat weten we dankzij een omvangrijke studie die recentelijk in medisch tijdschrift The Lancet verscheen.
Onderzoek laat zien dat de gemiddelde levensverwachting van mannen in Afrika ten zuiden van de Sahara 62 jaar is. Voor vrouwen is dat 66 jaar.
Jonge kinderen
Er zijn regionale verschillen. In Centraal-Afrika bijvoorbeeld is de levensverwachting van mannen 60 jaar; in Oost-Afrika is dat 63 jaar. Vrouwen in Centraal-Afrika worden naar verwachting 64 jaar oud; in zuidelijk Afrika is dat 68 jaar. De laagste levensverwachting onder mannen in Afrika ten zuiden van de Sahara is te vinden in de Centraal-Afrikaanse Republiek: 49 jaar. Kaapverdië heeft met 73 jaar de hoogste levensverwachting onder mannen. De levensverwachting voor vrouwen is in beide landen respectievelijk 55 en 79 jaar.
De sterfte onder kinderen jonger dan vijf jaar is sterk gedaald in Afrika ten zuiden van de Sahara. Als percentage van het totale aantal doden, daalde het aantal sterftegevallen van kinderen jonger dan vijf jaar van 45 procent in 1950 naar 10 procent in 2017.
Dit is waarschijnlijk te danken aan een aantal interventies, zoals het uitbreiden van vaccinatieprogramma’s, verbeterde sanitaire voorzieningen en massale verspreiding klamboes. Het hogere opleidingsniveau van moeders en het stijgende individuele inkomen hebben ook bijgedragen aan de afname van de sterfte.
Dat wil niet zeggen dat er niets meer te doen valt. Het is niet vanzelfsprekend dat de cijfers blijven dalen. We hebben te maken met een steeds omvangrijkere ‘epidemie’ van stijgende bloeddruk, hoge bloedsuiker en obesitas die er in sommige Afrikaanse landen toe kan leiden dat de sterfte op een zeker moment weer gaat toenemen.