Volgens de Tilburgse hoogleraar Europese studies helpt het migratiepact de wereld niet vooruit en zit er „te weinig wederkerigheid” in. „Ook wordt er in dit verdrag geen onderscheid gemaakt tussen legale en illegale migratie.”

De publicist leverde zaterdag een bijdrage aan een deelsessie over migratie op de zogeheten Dag van de Christendemocratie. De dag in Amersfoort was georganiseerd door het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA en de CDA Bestuurdersvereniging, die beide veertig jaar bestaan.

Scheffer, onder meer bekend als PvdA-ideoloog, is er voorstander van als Nederland jaarlijks een vooraf vast te stellen maximumaantal migranten zou toelaten. Hoeveel dat er moeten zijn, moet de politiek bepalen, vindt hij.

De wetenschapper heeft het CBS diverse scenario’s laten doorrekenen, gebaseerd op een streng toelatingsbeleid of juist een ruimhartig toelatingsbeleid, en enkele gradaties daar tussenin. Bij een heel ruimhartig toelatingsbeleid –„Zeg maar: dat wat GroenLinks wil”– groeit de Nederlandse bevolking binnen afzienbare tijd naar 20 miljoen inwoners.

Scheffer zegt niet meteen dat dit verkeerd is, maar wil dat de politiek er ten minste over nadenkt. „Migratiebeleid voeren is makkelijker dan integratiebeleid.”

Onderschat

Daarbij komt, aldus de hoogleraar, dat de omvang van migratiestromen in Nederland in het verleden stelselmatig is onderschat. „De toestroom van Oost-Europeanen in de achterliggende bleek tien keer zo groot te zijn als aanvankelijk werd voorspeld.”

Dat Nederland een naar binnen gekeerde samenleving zou zijn, is een beeldvorming die niet klopt, stelde hij. „Het migratiesaldo lag de laatste tien jaar op gemiddeld 40.000. Nooit in de Nederlandse geschiedenis is het aandeel migratie in onze bevolkingsgroei zo groot geweest als de afgelopen decennia. Wij zijn een heel open land.”

Tijdelijk verblijf

In het Nederlandse asiel- en migratiebeleid zou er al heel wat gewonnen zijn als de politiek er meer van uitging dat vluchtelingen in principe slechts tijdelijk in ons land verblijven, stelde coreferent René Grotenhuis, voormalig directeur van de internationale ontwikkelingsorganisatie Cordaid.

Onze opdracht, vastgelegd in internationale verdragen, is vluchtelingen beschermen „in tijden van conflict”, benadrukte Grotenhuis. „Maar als conflicten voorbij zijn, moeten we aan terugkeer werken. Te zeer heerst in Nederland het beeld dat asielzoekers, of ze nu uit Bosnië komen of uit Afrika, eigenlijk nooit meer terug kunnen, omdat dit onleefbare landen of gebieden zouden zijn. En als ‘oude’ vluchtelingen niet teruggaan, hebben we na verloop van tijd geen ruimte meer voor nieuwe vluchtelingen, zelfs niet als die met recht bij ons aankloppen.”