Petrus van Oeckelen, die het instrument in 1870 naar de nieuwe kerk te Farmsum overplaatste, karakteriseerde het als een ouderwets meubelstuk in een nieuwmodisch gebouw. Sindsdien is nauwelijks aan het indrukwekkende speelgebouw gesleuteld. Met de laatste restauratie door Mense Ruiter –tussen 2012 en 2016– is de klank ervan intenser, helderder en voller geworden, zonder dat het klankkarakter wezenlijk veranderde.

In de voetsporen van zijn leraar De Klerk demonstreert Pieter Pilon zijn juweel op de eerste cd na de restauratie. Hij speelt een programma dat op het robuust klinkende instrument is toegesneden. Pilon begint met Mozarts bekende Fantasie in f. Een breed scala aan klankmogelijkheden demonstreert hij in de door Reitze Smits gearrangeerde achttien ”Variations sérieuses” van Mendelssohn. Prachtige sonore fluiten klinken in het koraal ”Herr Jesu Christ” van Bach, waarna in Krebs fantasia over hetzelfde koraal de tintelende Flageolet die Mense Ruiter in 1976 aan de dispositie toevoegde, schittert. Na Schumann en Brahms klinkt er als eerbetoon aan De Klerk diens Sonate uit 1942, waarin een vleugje harmonieën van Hendrik Andriessen is verweven. De fragmenten uit gregoriaanse gezangen van Jehan Alains ”Postlude pour l’office de complies” ademen een weldadige rust. Zeer overtuigend laat Pilon de klassieke Lohman schitteren met de ”Veni Creator”-variaties van De Grigny en Duruflé.

In de orgeltuin van Europa staat in Farmsum een juweel van een Lohmanorgel.

Het Lohman-orgel te Farmsum – Pieter Pilon; Stichting Groningen Orgelland (C96/2017); € 10,-; bestellen: www.groningenorgelland.nl