Van dit type vliegtuig vlogen er tientallen rond in toenmalig Nederlands-Indië. Maar de stichting die de ‘vliegboot’ de afgelopen jaren exploiteerde, kan de lasten niet meer dragen. Het toestel kampte met allerlei tegenslagen. Zo raakte het vorige zomer beschadigd tijdens een ruwe landing op thuisbasis Lelystad. Het neuswiel weigerde dienst. Een jaar later opnieuw rampspoed: de motor begaf het.

De Amerikaanse Collings Foundation wil het toestel overnemen. Aanstaande dinsdag wordt de koop afgerond.

Er staat nog wel een Catalina in het Nationaal Militair Museum (NMM) in Soesterberg. Volgens minister Ingrid van Engelshoven (OCW) „nuanceert dit de stelling dat het toestel koste wat kost in Nederland zou moeten blijven”. Het bewuste toestel is echter „niet volwaardig”, reageert Pfeijffer. „Het kan niet vliegen en heeft jarenlang op een kinderspeelplaats gestaan.” Maar in tegenstelling tot het exemplaar dat naar de VS gaat, heeft de Catalina van het NMM wel in Nederlandse dienst gevlogen.

De Catalina uit Lelystad was in Amerikaanse dienst tijdens de Tweede Wereldoorlog. De bemanning bracht vanuit IJsland drie Duitse onderzeeboten tot zinken. Volgens de beheerstichting was het daarmee „het meest succesvolle patrouillevliegtuig van de geallieerde krijgsmacht”. Daarnaast stelt de stichting dat het „de oudste en zonder twijfel de mooiste nog vliegende Catalina van de wereld” is.

Volgens Heemschut is het toestel bij de Amerikaanse stichting in goede handen. Toch vindt de organisatie het teleurstellend. „Het is een belangrijk stuk mobiel erfgoed”, zegt Pfeijffer. „Dit toont aan dat daarvoor geen goede bescherming is geregeld.”

Van Engelshoven had nog geopperd aan te kloppen bij de Mondriaan Stichting. „Die zou dan mogelijk 40 procent financieren, maar het was te kort dag om een medefinancier te vinden”, aldus Pfeijffer.