Staal uit IJmuiden staat garant voor welvaart en onrust
Wie aan IJmuiden denkt, denkt aan staal. De Hoogovens brengen al een eeuw welvaart, maar ook stakingen, reorganisaties en andere onrust. Een bezoek van de koning luidde donderdag het eeuwfeest in van Tata Steel in IJmuiden.
Koninklijke Hoogovens werd op 20 september 1918 opgericht door onder meer het Rijk en de gemeente Amsterdam. Het doel was om Nederland minder afhankelijk te maken van de import van staal.
Het belang voor de Nederlandse economie is in de afgelopen eeuw met de toegenomen globalisering wel wat minder groot geworden, maar het bedrijf heeft nog altijd ruim 11.000 personen in dienst. Daarvan werken er ruim 9000 in IJmuiden. Bovendien zijn er dagelijks nog duizenden mensen van externe bedrijven aan de slag bij de staalonderneming. Zo’n dertig jaar geleden werkten er nog een kleine 30.000 mensen bij Hoogovens.
Gemeenschapszin
In plaatsen als IJmuiden, Velsen, Heemskerk en Beverwijk was Tata Steel een belangrijke werkgever, wat leidde tot een sterke gemeenschapszin. Die is er nog altijd, meent voorzitter van de ondernemingsraad Frits van Wieringen. Er is een sterke verbondenheid met het bedrijf. Die wordt bijvoorbeeld zichtbaar als er een storing is. Dan werkt iedereen keihard om de fabriek zo snel mogelijk weer draaiend te krijgen.
De inhoud van het werk is in de loop der jaren wel veranderd. „Vroeger was dat vooral fysiek”, weet Van Wieringen. De afgelopen jaren is er in de staalindustrie echter veel geautomatiseerd. „Het opleidingsniveau is nu veel hoger en er zijn veel banen in de IT en in het onderzoek bijgekomen.”
Nog altijd steekt Tata Steel geld in allerlei culturele en sportieve activiteiten in de regio. Ook werkt de onderneming aan initiatieven op het gebied van duurzaamheid.
Zware tijden
In de afgelopen honderd jaar was er niet alleen maar goed nieuws voor het personeel van Hoogovens. Er waren ook zware tijden. Zo liep door de toenemende mechanisering en automatisering de werkgelegenheid terug.
Onder meer begin jaren negentig waren er grote reorganisaties en financiële problemen. In enkele jaren verdwenen meer dan 4000 banen, om zo kosten te besparen en een dreigend faillissement af te wenden.
Ook in 2001 (1100 banen), 2009 (800 banen) en 2011 (1000 banen) werd het mes in het personeelsbestand gezet.
Niet alleen de werknemers, maar heel Nederland kende Hoogovens. Het bedrijf was een van de paradepaardjes van de Nederlandse industrie. Dat oranjegevoel is met de fusie met British Steel in 1999 al deels verdwenen. Sinds 2007 is fusiebedrijf Corus opgegaan in Tata Steel Europe, wat op zijn beurt weer voor een fusie met het Duitse ThyssenKrupp staat.
Bang voor banenverlies
De kans dat de fabriek in IJmuiden daarbij sluit is zeer klein. De directie van de Nederlandse staalfabriek was wel bang dat de fusie met ThyssenKrupp voor banenverlies zou zorgen. Ook wilde de leiding de mogelijkheid behouden om een deel van de eigen winst weer in de fabriek in IJmuiden te investeren.
Mede door die relatieve vrijheid is de staalfabriek in IJmuiden tegenwoordig een moderne fabriek. Jaarlijks wordt er meer dan 7 miljoen ton staal gemaakt voor voornamelijk de automobielindustrie, de bouw en de verpakkingsindustrie. Het bedrijf doet ook het nodige onderzoek, onder meer naar schonere productieprocessen en het afvangen van CO2.