Het begon allemaal halverwege de dag, toen VVD-prominent Dijkhoff op de site van zijn partij een column publiceerde waarin hij hard uithaalt naar „anti-vaxxers.” Dat Nederland al een eeuw lang aan een kleine groep protestanten de ruimte laat hun kinderen vanwege religieuze motieven niet in te enten, noemt hij „een fijne polderoplossing.”

Maar de laatste jaren is er, stelt Dijkhoff, toch een probleem ontstaan. Steeds meer jonge ouders laten hun kinderen om andere redenen niet inenten. Deze anti-vaxxers denken dat inenten schadelijke gevolgen heeft, zoals een verhoogde kans op autisme. Mede daardoor is de vaccinatiegraad in Nederland gedaald onder de vereiste, door deskundigen als veilig beschouwde, 95 procent.

Gevaar

Dáár heeft Dijhoff moeite mee. De anti-vaxxers brengen volgens hem niet alleen hun eigen kinderen in gevaar, maar ook die van anderen. Daarom wil hij dat kinderopvangvoorzieningen de mogelijkheid krijgen om niet-ingeënte kinderen te weigeren. Op dit moment ligt dat moeilijk, omdat crèches die dit in praktijk brengen het risico lopen beschuldigd te worden van discriminatie.

Ook zou de overheid er een flinke voorlichtingscampagne tegenaan moeten gooien om mensen te overtuigen dat vaccineren van het grootste belang is. Om op die wijze de grens van 95 procent weer te halen. „En mocht dat allemaal niet lukken, dan moet ik als liberaal misschien toch maar gaan pleiten voor een vaccinatieplicht”, schrijft Dijkhoff.

In de loop van donderdag buitelden in de media de reacties over elkaar heen. Waardoor de geïnteresseerde nieuwsvolger aan het eind van de dag in elk geval twee conclusies kon trekken:

1. Een ruime meerderheid in de Kamer, waaronder de coalitiepartijen VVD, D66 en CDA, is het roerend met Dijkhoff eens en wil dat kinderopvangvoorzieningen niet-ingeënte kinderen kunnen weigeren. Gegeven deze royale meerderheid gaat het kabinet opnieuw onderzoeken of crèches deze mogelijkheid kunnen krijgen, zei staatssecretaris Van Ark (Sociale Zaken). D66 gaat dit alles niet snel genoeg; zij werkt al aan een initiatiefwetsvoorstel.

2. Staatssecretaris Blokhuis (VWS, verantwoordelijk voor preventie) werkt ondertussen stug door aan een plan om de vaccinatiegraad te verhogen. In zijn voorstellen zal intensievere voorlichting een grote rol spelen. Een algemene vaccinatieplicht gaat de CU’er „op dit moment echt veel te ver.”

Met die laatste opvatting staat Blokhuis in politiek Den Haag niet alleen. Wat zou zo’n „algemene vaccinatieplicht” ook moeten inhouden? Met de politie langs de deuren gaan om kleine kinderen van onwillige ouders een spuitje te geven?

Burgers enigszins onder druk zetten komt daarentegen wel meer in beeld. Dat zal mensen met religieuze bezwaren niet zozeer treffen. Het is immers bepaald niet déze groep die het vaakst gebruikmaakt van officiële kinderopvanginstellingen.

Als het klopt dat de groep niet-vaxxers vooral bestaat uit jonge, moderne, hoogopgeleide ouders, zullen de maatregelen waarover politiek Den Haag nu praat hén –vaak tweeverdieners met een zekere ‘afhankelijkheid’ van de kinderopvang– wél in hun dagelijks leven en portemonnee raken.

Emotionaliteit

Toch is ook daarover het laatste woord nog niet gezegd. Dijkhoff c.s. mogen zich dan beroepen op wetenschap en rationaliteit en hun tegenstanders emotionaliteit verwijten, in de Telegraaf van vrijdag keren de UMCU-virologen Wensing en Riezebos die benadering goedbeschouwd om. Zij wijzen op de „extreme besmettelijkheid” van de mazelen. „Als je mensen die hun kinderen niet inenten het leven zuur wilt maken in de kinderopvang, dan moet je dat óók doen in de Efteling, of in de IKEA”, stellen zij prikkelend.

Hun advies aan de politiek: houd het bij betere voorlichting om op die wijze de vaccinatiegraad op te krikken. Gebruik je verstand, en lift niet zo klakkeloos mee op de emoties over een enigszins teruglopend inentingspercentage.

Een advies waar Den Haag nog wel even op kan kauwen.