Eigenlijk wist je het van tevoren. Op zijn eerste vrijdagse persconferentie na de zomer besteedt Rutte, in zijn gebruikelijke korte inleiding, geen woord aan de affaire-Blok. Zeker, het was een boeiende ministerraad. Over de mooie cijfers van het Centraal Planbureau. Over de stukken voor Prinsjesdag. En over de droogteperiode en de nadelen daarvan voor de landbouw. Maar Blok? Die man lijkt niet te bestaan…

Tot de landelijke pers het woord krijgt. Die besteedt juist meer dan de helft van zijn tijd aan de omstreden uitlatingen van de minister van Buitenlandse Zaken over migratie en multiculturaliteit.

„Nou meneer Rutte, u zette Blok op deze post omdat u ervan uitging dat hij, in tegenstelling tot Zijlstra, geen bok zou schieten. Dat viel dus knap tegen”, trapt Dominique van der Heyde (NOS) af. „Uw vraag?” repliceert de premier losjes.

Van der Heyde doet nog wat pogingen. Dat de uitlatingen die Blok op 10 juli op een besloten bijeenkomst deed –over de „failliete staat” Suriname en over de onwil van voormalige Oostbloklanden om hun aandeel te leveren in de opvang van asielzoekers–, toch niet kunnen voor een minister van Buitenlandse Zaken. „Of wel soms?”

Robuuste taal

De leider van het kabinet blijft onverstoorbaar. Blok heeft in zijn brieven aan de Kamer toch excuses aangeboden? Nou dan! In het internationale politieke verkeer wordt wel vaker „robuuste taal geuit”, weet de premier. „Maar als je je fouten toegeeft, en je collega’s in andere landen even belt, dan is het snel weer vergeten, hoor. Het is mijn ervaring dat je dan prima door kunt functioneren. Dat geldt ook voor Stef Blok.”

Andere journalisten schieten te hulp. Hans Andringa (eveneens van de NOS): „Toch betuigt Blok in zijn schrijven aan de Kamer alleen spijt over de commotie die is ontstaan. Maar de mening die hij in juli verkondigde; daar staat hij nog steeds achter. Toch?”

Niet waar, volgens Rutte. „Echt, u moet de stukken goed lezen. Blok legt prima uit hoe hij het bedoeld had te zeggen. En ook dat het beslist zijn intentie niet was om bevolkingsgroepen uit te sluiten.”

Even weinig grip op de premier krijgen de aanwezigen bij het thema dividendbelasting. Natuurlijk kent Rutte de berichten van deze week dat het afschaffen ervan het land waarschijnlijk nóg meer gaat kosten dan de ooit genoemde 1,4 miljard. „Maar weet u, in de weken voor Prinsjesdag zijn er bijna dagelijks geruchten over het voorgenomen beleid. Het is mijn taak te zorgen dat er zo min mogelijk gelekt wordt. En om consequent niet te reageren op wat als feit wordt gepresenteerd. Dat doe ik ook nu niet. Ik moet daarin wel een beetje rolvast blijven, hè?”

Maar houdt het kabinet dan wél vast aan de eerder gekozen begrotingssystematiek en -discipline, wil Stephan Koole (RTL) weten. Rutte: „U stelt deze vraag in de context van de dividendbelasting. Daarom kan ik er niet op ingaan.”

Die zin kan elke politiek redacteur inmiddels dromen. Nagenoeg elke persconferentie rolt hij uit mond van de premier. Deze vrijdag zelfs zes keer. „U stelt die vraag in de context van… En daarom…” – et cetera.

Vesting

Ja, Rutte is voor de pers een onneembare vesting. Wie het spelletje ”kat en muis”, gespeeld op een dambord met vijf witte stenen en één zwarte, een beetje kent, weet het: de muis kan de kat –mits die geen fouten maakt– nooit passeren.

Nog een enkel onderwerp komt aan bod. Dan zijn de journalisten uitgevraagd. Rutte pakt zijn A4’tjes van de lessenaar en ordent ze tot een keurig stapeltje. „Ach, geen vragen meer? En ik had nog zó veel voorbereid…”

Het journaille veert nog één keer gretig op. „Oh ja, wat dan?” Helaas, te laat. „Haha. Goed weekend allemaal!”