Nieuwe stalen kabels hebben niet mogen baten. De Morandibrug in Genua –51 jaar oud– stortte dinsdag gedeeltelijk in met zeker 35 dodelijke slachtoffers als gevolg. Voor veel mensen was de ramp geen verrassing.

Het is net na het middaguur als een hevig onweer Genua treft. Iemand maakt video-opnamen met zijn telefoon als er boven de brug over de Polcevera een bliksemschicht verschijnt, gevolgd door een klap die klinkt als een explosie. Direct daarna stort een deel van de bijna 1200 meter lange hangbrug naar beneden. Op dat moment vallen tientallen auto’s en enkele vrachtauto’s zo’n 50 meter in de diepte. Onder het viaduct worden bedrijfsruimten en wegen met puin bedekt. De ravage is enorm, de menselijke tol hoog. Het voorlopige dodental ligt op 35 waar onder 3 kinderen van 8, 12 en 13 jaar. Er zijn nog tal van vermisten.

Dakloos

Zeker 400 mensen zijn dakloos geworden nadat hun woning in het dal van de rivier de Polcevera door het puin werd geraakt. „Ik rijd dagelijks vijf keer over de brug”, zegt een man tegen het tv-kanaal van La Repubblica, terwijl reddingswerkers in de weer zijn. „Maar ik heb geluk gehad, ik heb vandaag vrij. Het is hoe dan ook een aangekondigde ramp.”

Een aangekondigde ramp, die typering horen we vaker, dinsdagmiddag. Het was inderdaad bekend dat de brug, die in de volksmond naar de architect Morandi is vernoemd, grote problemen had. Complicaties die al begonnen na de afronding van de bouw in 1967.

Riccardo Morandi (1902-1989) was een in gewapend beton gespecialiseerde architect die in de tweede helft van de twintigste eeuw een nieuwe betontechniek ontwikkelde, maar die was kennelijk niet bestemd voor een langere periode. Morandi ontwierp tientallen bruggen in vooral Italië en Zuid-Amerika.

De brug in Genua was voortdurend in onderhoud. Twintig jaar geleden werden de drie 90 meter hoge pylonen van gewapend beton versterkt. Een van de brugdelen werd met nieuwe stalen kabels uitgerust. „De brug roest veel sneller dan werd verwacht en de oorspronkelijke structuur moet steeds worden versterkt”, vertelde Antonio Brencich, universitair docent betonconstructies aan de universiteit van Genua, al in 2016 tegen een radiozender. „De brug is een mislukking, en gezien de kosten van het onderhoud is het beter om een nieuwe te bouwen.”

Vijfsterrenbeweging

Er liggen sinds 2009 daadwerkelijk plannen voor een nieuwe brug. Die maakt deel uit van een project om het autowegennet rond Genua te vernieuwen. Maar door politiek verzet van onder andere de Vijfsterrenbeweging werd het project nooit omgezet in daden. „Als over tien jaar de Morandibrug instort, herinneren we ons de namen van de mensen die nu nee zeggen tegen het vernieuwingsproject”, zei de voorzitter van de ondernemersvereniging in 2009.

Autostrade, de eigenaar van de brug, denkt daar heel anders over. Zo noemde de directeur van het bedrijf het onderhoud aan de brug dinsdag „volledig onder controle.” Van nalatigheid was volgens hem geen sprake.