We zijn terug in Israël na een verblijf in Nederland. Daar moesten we vrij onverwachts heen om de begrafenis bij te wonen van een geliefde schoonzuster.

Elke keer als ik terugkeer in Israël, vergelijk ik beide landen. Natuurlijk, ik begrijp dat enkele bezoeken per jaar en het volgen van het Nederlandse nieuws mij allesbehalve deskundig maken. Ik zal u slechts een paar persoonlijke impressies geven. Voelt u vrij met mij van mening te verschillen.

Eén: de luchthavens. Het komen en gaan gaat via Amsterdam Airport Schiphol en Ben Gurion International Airport. Beide luchthavens zijn in staat enorme massa’s passagiers te verwerken. De veiligheidscontroles op de luchthavens zijn streng, maar de regels verschillen. Op luchthaven Ben Gurion gaat de controle naar mijn idee sneller en soepeler. Ik heb het gevoel dat de controle op Israëls nationale luchthaven ook beter is. Zo vindt kilometers vóór de luchthaven al de eerste, snelle check van reislustigen plaats.

Twee: de prijzen. Nederland was in de afgelopen jaren goedkoper dan Israël. Maar de laatste paar jaar begint daar verandering in te komen. Mijn indruk is dat alleen de prijzen voor levensmiddelen en huizen in Israël nog hoger zijn. Openbaar vervoer is in Israël bijvoorbeeld goedkoper en beter ontwikkeld. Prijzen voor kleding en schoeisel zijn vrijwel gelijk. In Israël zijn de afgelopen tientallen jaren restaurants waar gasten goedkoop en lekker kunnen eten als paddestoelen uit de grond gerezen. Vergeet in Israël niet een fooi achter te laten voor het rondrennend personeel (zo’n 12 procent van het bedrag op de rekening).

Drie: Immigranten. In Nederland zien we immigranten overal aan het werk. Onze ervaringen met hen zijn positief. Ze zijn beleefd, vriendelijk en behulpzaam en spreken doorgaans al behoorlijk Nederlands. In Israël is het voor vluchtelingen uit Afrika moeilijk asiel te krijgen, laat staan als ze uit Arabische landen komen. Israëls immigratiewet bepaalt dat alleen Joden en mensen met Joodse familieleden mogen immigreren. Israël wil –na een lange geschiedenis van Jodenvervolging– Joden een kans bieden naar Israël uit te wijken. Toch groeit in Israël de bevolking relatief sneller dan in Nederland. Dat komt omdat niet zozeer immigranten maar grote gezinnen voor de aanwas zorgen.

Vier: de rol van religie. Misschien dat ik me vergis, maar het lijkt alsof Nederland steeds seculierder wordt. Dat valt me bijvoorbeeld op als ik kijk naar boeken over godsdienst in de boekhandel (christelijke boekhandels uiteraard uitgezonderd). In Israël speelt religie een belangrijke rol. Het geloof in God is normaal en het gesprek daarover ook. Stap een tram in en de kans is groot dat u iemand ziet met een gebedenboek in de hand die gebeden prevelt. Op Sabbat ligt het openbare vervoer plat, de scholen en kantoren zijn dicht en dat geldt ook voor de meeste winkels en restaurants. Joden houden de Joodse feestdagen in ere en christenen de christelijke.

Tenslotte: in het ene land is dit weer beter, in het andere dat. Maar laat er geen twijfel over bestaan: in beide landen is het goed wonen en beide landen zijn prettig om te bezoeken.