Een mobiele kraan op de kade grijpt onophoudelijk in de berg kornkali in het ruim van motorschip Terra Maris. De minerale meststof verdwijnt in een silo, vandaar in de laadbak van een grote vrachtauto om ten slotte in een van de loodsen zijn eindbestemming te vinden. Enkele tientallen meters verderop liggen de zakken met kunstmest hoog opgestapeld. Het voor de boeren belangrijke goedje vormt een van de belangrijkste producten van de groothandel op het industrieterrein van Moerdijk.

Schipper Christiaan Boogaard (38) manoeuvreert de Terra Maris –„land van de zee”– steeds een aantal meters naar voren. Het lossen neemt enkele uren in beslag. Het is maar 1000 ton, relativeert hij. Niet zo veel voor een schip dat 2800 ton in het grote ruim kwijt kan.

In de stuurhut zit ook zijn echtgenote Anna (36). Als haar man om een of andere reden even afwezig is, neemt ze het roer over. Op de voorplecht legt hun uit Letland afkomstige matroos de trossen op wisselende plaatsen vast. „Hij is bezig het vak te leren. Om de acht weken wordt hij afgelost door een landgenoot. Die werkt al langere tijd voor ons. Eigenlijk hebben ze een duobaan.”

Afwisseling

Anna uit Dordrecht komt uit een schippersfamilie, haar in ’s-Gravenpolder opgegroeide man niet. „Christiaans familie staat voor de klas”, lacht ze. Anna leerde hem wel als matroos kennen. „Hij heeft nooit anders gewild.” Het schip waarop hij matroos was, voer een tijdlang naar dezelfde plaats als dat van Anna’s vader. Ze was toen in haar vrije tijd al vaak aan boord te vinden. „Ik heb een opleiding voor doktersassistente gevolgd. Mijn moeder drong daar op aan omdat het op dat moment nog allerminst zeker was dat ik aan boord zou terechtkomen. Ik vond het best leuk, maar koos in mijn hart altijd voor een bestaan aan boord.”

Na hun trouwen in 2002 ging het echtpaar zelfstandig varen. Ze kregen twee kinderen. Zoon Henri is nu 12, hun dochter Sandra 14 jaar. „Vanaf groep drie gingen ze naar het schippersinternaat. In de jaren daaraan voorafgaand was ik kleuterjuf.”

Kriskras varen ze met hun in 2002 gebouwde schip door Nederland, België en een deel van Duitsland. De 110 meter lange en bijna 11,5 meter brede Terra Maris vervoert droge lading, bulk, stukgoed en containers. „Dit schip hebben we nu tien jaar. Een ideale maat omdat je er ook de belangrijkste zijrivieren van de Rijn mee op kunt, net als de kanalen in Friesland en Groningen. Groter willen we niet, want dan kun je op verschillende plaatsen niet meer komen.”

Afwisseling en de vrijheid staan hoog in het vaandel bij het schippersechtpaar. Opdrachten krijgen ze via een coöperatie. „Daardoor weet je van tevoren vaak niet waar je de komende week naartoe gaat. Als schipper moet je goed kunnen rekenen, maar nog beter kunnen overrekenen. Het gaat vaak zoals je niet dacht dat het ging.”

Privacy

Als thuishaven heeft het echtpaar ’s Gravenpolder, waar ze zijn aangesloten bij de gereformeerde gemeente. Tijdens hun reizen bezochten ze op zondagen dat ze in Amsterdam of directe omgeving waren afgemeerd, meerdere malen evangelisatiepost Simon de Looier. Boogaard: „Van mijn vader hoorde ik regelmatig over financiële tekorten. Hij was ook betrokken bij het aanschrijven van bedrijven in onze omgeving om het evangelisatiewerk te steunen. Wij spraken daar weleens over, maar bevinden ons op een eiland waarop je, althans niet in directe zin met je handen, iets kunt doen voor het goede doel.”

Gaandeweg rijpte het plan om betalende gasten aan boord te nemen. „We hebben de ruimte en de kinderen zijn op het internaat in Dordrecht. De eerste eigenaar had behalve een matrozenverblijf voorin ook een stuurmansruimte laten bouwen, bestemd voor zijn zoon. Direct onder de stuurhut, naast onze woning.”

Het appartement bevat een woonkamer, open keuken, badkamer met douche en toilet en een slaapkamer met een tweepersoonsbed. De voorbereidingen vergden ongeveer een jaar. „Je kunt er niet na een paar weken weer mee ophouden. Dat betekent dat je beiden goed doordrongen bent van het feit dat je een aantal dagen derden op je schip hebt. Hoewel we gescheiden verblijven hebben en de gasten niet in het werkgedeelte komen, lever je toch een stukje privacy in.”

Ook moest worden nagedacht over de aansprakelijkheid bij ziekte en omgevallen. „Daarvoor tekenen gasten een vrijwaringsbewijs.” Omdat ze de inkomsten zo veel mogelijk ten goede willen laten komen aan de evangelisatiepost, is een stichting opgericht. Alleen de directe kosten van bijvoorbeeld boodschappen worden verrekend, de rest komt ten goede aan Simon de Looier. „We hebben bewust voor die post gekozen. In hun werkgebied bevinden zich niet zo veel rijke kerkelijke gemeenten.” Het echtpaar liet een professionele site bouwen onder de naam Looiersvaart.

De weekenden houden ze voor het gezin. „Dat betekent dat er doordeweeks ruimte is voor twee gasten. Meestal vier nachten, dan maak je vrijwel alles mee.” De bezoekers verblijven in hun eigen omgeving, zitten aan dek en genieten –zonder wifi– van de rust. „Natuurlijk zijn ze welkom voor een gesprek in de stuurhut. We gebruiken hier ook gezamenlijk de warme maaltijd.”

Wachtlijst

De eerste gasten kwamen in het najaar van 2015. Eerst nog wat aarzelend. „Het tweede jaar liep het al aardig en in 2017 moesten we geïnteresseerden op een wachtlijst plaatsen.” De Terra Maris is nu al voor de komende anderhalf jaar volgeboekt. „Pas kregen we een aanvraag voor het najaar van 2020. Dat zeggen we nog niet toe. Het is erg ver weg en bovendien weten we nog niet hoe het dan zit met de vakanties van onze kinderen en mogelijke examens.”

In de schoolvakanties gaat het gezin voor en wordt er niet verhuurd. „Dat is onze afspraak: het gezin en ook het varen gaat voor op de stichtingsactiviteiten.”

Boogaard omschrijft de belangstelling voor een midweek varen als „overweldigend. We krijgen nu twee aanvragen per week. Eigenlijk heb ik er genoeg om wel vijf schepen te kunnen bevrachten. Maar dit werk is niet voor iedereen weggelegd. Je moet het willen, de ruimte hebben en in combinatie met kleine kinderen kan het echt niet.”

Hij hoopt dat hij alle belangstellenden aan een plekje kan helpen. „We vinden het leuk en zijn niet van plan ermee op te houden.” Een nachtje van 90 euro voor één persoon en 130 euro voor twee personen, noemen ze „niet duur. Bij de prijs is alles in begrepen. Vergeleken met een hotelschip kost dit niet zo veel. Bovendien moet er wat overblijven voor het goede doel.”

De opbrengst mag er zijn. Anna’s zus Christianne heeft aan boord ook een handwerkwinkeltje. „De boekingen en de verkoop van het winkeltje hebben na aftrek van de kosten vanaf 2015 een bedrag van ongeveer 26.000 euro opgebracht.”

Bijbellezen

Het echtpaar schat dat 80 tot 90 procent van de aanvragen afkomstig is uit de reformatorische achterban. „Vaak krijgen ouders een paar dagen cadeau van hun kinderen. Maar er komen ook een vader en zoon of vrienden. Meestal wel wat oudere mensen. Steeds vaker krijgen we aanvragen van buiten de achterban. We geven vooraf aan dat we bij het eten bidden, Bijbellezen en danken. De mensen vinden dat zonder uitzondering geen enkel probleem.”

In het gastenverblijf ligt een dagboekje met een verklaring van de Bijbel. En in de stuurhut voeren de schipper en zijn vrouw soms lange gesprekken met de gasten. Boogaard doet dat graag. „Ik heb hier eens een vrouwelijke dominee gehad. Daarmee heb ik over tal van onderwerp urenlang zitten bomen. Maar ik ben natuurlijk geen fulltime evangelist.”

msterramaris.nl

„Het is hier aan boord net een vijfsterrenhotel”

Een cadeautje van de kinderen in verband met hun veertigjarig huwelijk. Ad Wilbrink (67) en zijn echtgenote Ria (61) uit Beekbergen varen tijdens ons bezoek aan de Terra Maris mee als gast aan boord. „We kregen dit aangeboden van onze kinderen. Ze wisten dat we het mooi vinden om een paar dagen mee te varen.”

Een geweldige ervaring, aldus het Veluwse echtpaar, dat geniet van het varen, de omgeving en de kennismaking met het leven van een binnenvaartschipper. Wilbrink voegt eraan toe dat hij nooit heeft geweten dat „er in het westen van het land zo veel water voorhanden is. Bij mooi weer zitten we op het dek. Je ziet ontzaglijk veel.”

Het is dinsdag. „Gisteren zijn we opgestapt in Lobith, vanmiddag gaat de reis verder naar Utrecht en vandaar naar Eemshaven, Delfzijl en terug naar Rotterdam. Maar dan zijn wij alweer van boord.”

Het echtpaar kende het schippersechtpaar Christiaan en Anna Boogaard van acties voor Simon de Looier. „Vanuit onze gemeente wordt er jaarlijks een fietstocht georganiseerd waarvan de opbrengst voor de evangelisatiepost is bestemd. We hebben hen een keer gesproken bij een kraampje in Kootwijk en we hadden over hen gelezen in het blad ”De evangelist”.” Ze zijn lovend over hun verblijf. „Het is hier net een vijfsterrenhotel.”

Het echtpaar blijft vier nachten aan boord. Het is een beetje een herkansing. Een vorige maal hadden ze pech. „We lagen in Delfzijl en zijn daar niet weggeweest. De lading kon niet worden overgebracht naar een zeeschip in verband met de regen. Die hield maar aan, dagenlang. Toen zijn we voortijdig vertrokken.”

Schipper Christiaan Boogaard spreekt van een „horrorscenario. Dat is het meest lastige wat zich kan voordoen. Zoiets gebeurt eigenlijk vrijwel nooit. Wel weten we niet van tevoren waar we naartoe gaan, maar dat vinden de meeste gasten geen probleem. Op die manier wordt het een soort verrassingstocht. We bellen op wanneer en waar ze precies aan boord kunnen gaan.”

De reis gaat door Nederland, België of een stuk van Duitsland. „We gaan de Rijn op tot aan Mannheim. Verder willen we ook niet, omdat we dan te ver van de kinderen af reizen. Die komen iedere week vanaf het internaat naar ons toe. Eerst haalden we ze op, maar nu ze wat groter zijn, komen ze vaak met de trein naar een station in de buurt. Dat scheelt ons enorm veel reistijd.”

Afmeren om gasten op te pikken en hun auto en fietsen aan boord te zetten, is niet altijd eenvoudig. „Maar we denken in oplossingen en het is tot op heden altijd gelukt.”