Emotie is een slechte raadgever, ook voor de Italianen
Het is logisch dat de Italianen hun slecht functionerende economie zat zijn. Maar als de nieuwe regering aanstuurt op een terugkeer naar de lire, zal dat de situatie alleen maar verergeren.
Je bent jong en ambitieus en je hebt een goede opleiding. In Nederland vind je dan makkelijk een baan, want de economie draait goed en de arbeidsmarkt is krap. De Italiaanse Maria, die al jong naar Nederland trok om economie te studeren, besloot dan ook om na afronding van haar studie hier te blijven. Een stage in het bedrijf waar ik werkzaam ben, was een opstap naar een interessante baan bij een andere werkgever. In Italië was het, zo vertelde ze, ondanks haar goede uitgangspositie onmogelijk om werk te vinden. Ik begreep haar redenering, al speelde haar Nederlandse vriend vast ook een rol bij de beslissing om hier te blijven.
Wat ik niet helemaal begreep, was dat zij van plan was om bij de volgende verkiezingen op de MoVimento 5 Stelle, de Vijfsterrenbeweging, te stemmen. Als econoom kon zij toch weten dat met deze populistische partij aan de macht haar kansen op werk in haar moederland alleen maar zouden afnemen? Maar ze wist het zeker: Italië moest opgeschud worden, economie en politiek waren vastgelopen. Liever een nieuwe partij met misschien ook slechte ideeën, dan de oude garde.
De Vijfsterrenbeweging werd bij de verkiezingen in maart de grootste en lijkt, hoewel de situatie van dag tot dag wijzigt, samen met de eveneens populistische en eurosceptische Lega te gaan regeren. Ik vrees dat dit, zeker als de nieuwe regering aanstuurt op een terugkeer naar de lire, slecht zal uitpakken.
Ook in Nederland zijn nogal wat mensen negatiever gaan denken over de euro. Daarbij noemen ze onder meer als argument dat we door de gemeenschappelijke munt zitten vastgeklonken aan landen als Italië, die in hun ogen meeprofiteren van onze sterke economie en nalaten orde op zaken te stellen. Daar zit wat in, al denk ik dat de voordelen van de muntunie en de open grenzen ruimschoots opwegen tegen de nadelen.
Maar hoe kan het dan dat veel Italianen, als ze zo profiteren van de euro, stemmen op partijen die ook negatief tegenover de EU staan? Helaas komen bij veel Italianen de logische argumenten niet meer aan en heeft de wens om de boel op te schudden de overhand, net zoals bij Maria.
Het is echter onlogisch. De euro vervangen door de lire, die men in waarde kan laten zakken om de export te stimuleren, zal averechts uitpakken. Italië is al concurrerend met zijn export; het heeft een overschot op de handelsbalans. Een zwakkere munt brengt duurdere import en hogere inflatie met zich mee. En, veel vervelender nog: de rente zal oplopen, wat betekent dat de financiering van de hoge staatsschuld –hét probleem van het Zuid-Europese land– duurder wordt. De rente stijgt nu al, doordat de financiële markten zich zorgen maken over de weinig positieve geluiden vanuit Italië als het gaat om de deelname aan de euro en over de wilde begrotingsplannen van de nieuwe coalitie.
Emotie is een slechte raadgever, ook voor de temperamentvolle Italianen. Voor Maria hoop ik dat de nieuwe regeringsploeg snel tot het besef komt dat Italië juist goed af is met de euro.
De auteur is werkzaam in de financiële sector en schrijft over ontwikkelingen in de wereld-economie.