Wetenschap & techniek

Orkaanseizoen van start, namenlijst ligt al klaar

Het jaarlijkse Atlantische orkaanseizoen gaat vrijdag van start. Hurricanes zullen naar verwachting de Amerikaanse kusten ook tot dit najaar teisteren met enorme windkrachten, zware regenval, vloedgolven, overstromingen en vernielingen.

31 May 2018 20:09Gewijzigd op 16 November 2020 13:24
beeld RD
beeld RD

Hoewel het seizoen nog moet beginnen, heeft de meteorologische organisatie WMO de namen al klaarliggen, zowel voor de Amerikaanse westkust als voor de oostkust. Het orkaanseizoen loopt tot 30 november.

Wat is een hurricane?

Hurricane is de Engelse naam voor orkaan. Deze dankt zijn naam aan Huracán, de naam van de Mayagod van wind en vernietiging.

Een hurricane is een tropische cycloon met een windkracht boven 12 beaufort (119 kilometer per uur). Hurricanes ontstaan boven de evenaar onder 35 graden noorderbreedte onder invloed van de draaiing van de aarde. Wanneer in een stabiele atmosfeer boven de oceaan warme, vochtige lucht opstijgt, kan er in de lucht een soort megadraaikolk ontstaan rond een warme kern, het oog van de orkaan.

Een hurricane is gewoonlijk 500 tot 1500 kilometer in doorsnede en 18 kilometer hoog; het oog heeft een diameter van 30 tot 50 kilometer. De meeste hurricanes bestaan 5 tot 10 dagen, maar sommigen houden het wel 28 dagen vol zoals Ginger in 1971.

Hoe werkt een hurricane?

Een orkaansysteem versterkt zichzelf. Zeewater verdampt en stijgt op. Deze damp condenseert, waardoor het gaat regenen, en daarbij komt warmte vrij. Door deze warmte stijgt lucht op, waardoor de luchtdruk in daalt en de nog aanwezige waterdamp afkoelt en condenseert. Door de dalende luchtdruk in het oog wordt voortdurend vochtige lucht uit de omgeving aangezogen. Deze condenseert, waardoor het nog harder gaat regenen; er komt nog meer energie vrij, waardoor de luchtdruk verder daalt en het steeds harder gaat waaien.

Hoe wordt de kracht van een hurricane gemeten?

De schaal van Beaufort gaat tot windkracht 12 en schiet dus tekort om de windsnelheden van een orkaan weer te geven. Weerkundigen hanteren daarom de schaal van Saffir en Simpson. Die loopt tot catastrofale windsnelheden van boven de 250 kilometer per uur.

Hoe komen hurricanes aan hun naam?

Sinds 1950 krijgen hurricanes namen; aanvankelijk alleen meisjesnamen maar sinds 1979 ook jongensnamen. WMO stelt van tevoren per gebied lijsten met namen in alfabetische volgorde op. De letters Q, U, X, Y en Z worden meestal niet gebruikt omdat er te weinig namen voor zijn.

Door de naamgeving verloopt de communicatie over afzonderlijke orkanen soepeler, en blijven catastrofale exemplaren gemakkelijker in het collectieve geheugen hangen.

Welke namen zullen ze dit jaar krijgen?

De namen van de Atlantische hurricanes zijn: Alberto, Beryl, Chris, Debby, Ernesto, Florence, Gordon, Helene, Isaac, Joyce, Kirk, Leslie, Michael, Nadine, Oscar, Patty, Rafael, Sara, Tony, Valerie en William.

Pacifische hurricanes –aan de Noord-Amerikaanse westkust– krijgen de namen: Aletta, Bud, Carlotta, Daniel, Emilia, Fabio, Gilma, Hector, Ileana, John, Kristy, Lane, Miriam, Norman, Olivia, Paul, Rosa, Sergio, Tara, Vicente, Willa, Xavier, Yolanda en Zeke.

Ze krijgen hun naam al wanneer er boven de Atlantische of Stille Oceaan een ronddraaiend stormsysteem ontstaat met een minimale windsnelheid van 63 kilometer per uur. Als dit zich ontwikkeld tot een tropische storm met windsnelheden van minimaal 119 kilometer per uur is sprake van een hurricane.

Krijgen hurricanes weleens dezelfde naam?

Voor hurricanes rond de Atlantische Oceaan bestaan zes roulerende namenlijsten. Na zes jaar is de eerste namenlijst weer aan de beurt. Hierdoor kunnen orkanen dezelfde naam krijgen als exemplaren zes jaar eerder.

Maar er bestaan uitzonderingen op de regel. Namen die herinneren aan catastrofale hurricanes worden vervangen door andere. Sinds 1954 is dat 67 keer gebeurd. Zo komt de naam Katrina niet meer in de lijsten voor vanwege de ramp die zich tijdens orkaan Katrina voltrok in New Orleans in 2005. De Amerikaanse stad liep in dat jaar compleet onder water. Om dezelfde reden is Harvey van de lijst geschrapt omdat deze vorig jaar in Houston voor grote overstromingen zorgde.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer