Recensie: Saruwatari speelt pianowerken Wilhelm Berger
Wat een verrassing, deze cd! De naam Wilhelm Berger zei me niets, maar het loont de moeite eens wat van hem op te zoeken – en te beluisteren.
Geboren in Bremen in 1861. Reisde veel als gevierd pianist en dirigent, en doceerde aan het Berlijnse conservatorium. Overleden in Jena in 1911. Vervolgens helemaal vergeten. En nu is er de allereerste opname van zijn driedelige pianosonate en zijn variatiereeks met een doorwrochte fuga.
Berger begon vroeg met componeren. Toen zijn vader rond 1876 in financiële problemen kwam, bracht de jonge Wilhelm een aantal van zijn composities naar een geïnteresseerde uitgever, en redde zo de familie van een faillissement. De sonate en de variaties dateren uit de periode rond 1900. De stijl doet denken aan een gelukkige mix van Brahms en Wagner, (te) kort gezegd: aan Reger. De sonate in B begint met een krijgshaftig signaalthema dat het hele eerste deel terugkomt. Het tweede thema is, in klassieke stijl, vriendelijk, maar wel verwant aan het eerste. Een motief daaruit gebruikt Berger heel ingenieus voor de doorwerking. Het tweede deel, een ernstig adagio, is een wat versluierde variatiereeks. De finale is het langste deel, elegant en met een buitengewoon functionele virtuositeit.
De variaties in bes zijn eigenlijk een passacaglia. Op een kort basthema schrijft Berger een imposante en creatieve reeks van 42 variaties en een kolossale fuga.
Berger vindt in de Japanse pianiste Saruwa-tari een bekwaam en gedreven pleitbezorgster. Ze speelt deze gecompliceerde maar toch toegankelijke muziek precies en aanstekelijk. De opname –in de Doelen– is helder, het boekje biedt zinnige informatie.
Wilhelm Berger – Piano solo pieces, Mitsuko Saruwatari; Etcetera (KTC 1599); € 21,50; bestellen: www.etcetera-records.com