Nu is dat nog een taak van de gemeenten, maar die hebben daar niet altijd de middelen voor. „De berging van vliegtuigwrakken met vermiste piloten en bemanningsleden is een erezaak”, vindt CU-Kamerlid Van der Graaf. Zij wijst erop dat de vermiste piloten en bemanningsleden in de Tweede Wereldoorlog „hun leven gaven voor onze vrijheid.” Volgens haar willen nabestaanden graag dat vliegtuigwrakken worden opgegraven zodat hun familieleden, zelfs als ze die niet zelf gekend hebben, kunnen worden geïdentificeerd en herbegraven.

Ook CDA’er Van der Molen, die een verbinding legt met 2020, het jaar waarin Nederland 75 jaar vrijheid hoopt te herdenken, wil met het voorstel „recht doen aan de inspanningen die deze soldaten hebben geleverd” voor de vrijheid in Nederland.

De twee coalitiepartijen willen dat de rijksoverheid de regie gaat voeren en daarnaast de kosten van de bergingen volledig voor haar rekening neemt. Nu krijgen gemeenten volgens de bedenkers van het plan nog 70 procent van de gemaakte kosten vergoed. Ook de grootste regeringspartij VVD steunt het initiatief.

CDA en ChristenUnie gaan ervan uit dat, als het Rijk en de gemeenten de handen ineenslaan, alle oorlogswrakken in tien jaar kunnen worden geborgen. De 30 tot 35 vliegtuigwrakken liggen verspreid over heel Nederland, ondermeer in het IJsselmeer, maar ook wel onder het zand of op grond waar nog niet gebouwd is.

Sinds 1975 is de Studiegroep Luchtoorlog 1939-1945, een groep militairen, veteranen, historici en luchtvaartdeskundigen, bezig om de historie van de luchtoorlog boven Nederland bloot te leggen.

Uit een analyse van de NOS in samenwerking met deze studiegroep blijkt dat er met name in Zuid-Nederland nog veel vliegers vermist worden. Ook rondom Arnhem en Nijmegen liggen mogelijk nog veel vliegtuigwrakken in de grond. Meer dan de helft van alle vermiste bemanningsleden –naast de Engelse en Amerikaanse ook de Duitse meegeteld– zijn neergestort in de Waddenzee, het IJsselmeer of de Westerschelde.

In het Drentse Ruinerwold zoeken militairen van de Bergings- en Identificatiedienst Koninklijke Landmacht woensdag naar de resten van een bemanningslid van een Britse bommenwerper die daar in de Tweede Wereldoorlog neerstortte. De zoekactie is opgezet op verzoek van Groot-Brittannië.

Binnenkort praat de Tweede Kamer over het thema.