Spidla overleefde eerder op de dag op het nippertje een motie van wantrouwen binnen zijn partij. Van de 182 leden van het uitvoerend partijcomité stemden er 103 tegen Spidla. Er waren 109 stemmen nodig om Spidla de laan uit te sturen.

De spoedzitting kwam er nadat de sociaal-democraten bij de Europese verkiezingen twee weken geleden slechts twee van de 24 Tsjechische zetels in het Europees Parlement hadden gewonnen. De druk op Spidla om af te treden als partijvoorzitter was groot.

Spidla (53) zei tijdens een persconferentie dat hij woensdag zijn functie zal neerleggen. „Toen het duidelijk werd dat ik niet de steun heb van mijn eigen partij, kon ik niet doorgaan”, zei hij. „Ik zal het kabinet woensdag informeren over mijn aftreden.” Het aftreden van Spidla betekent automatisch dat de links-liberale regering valt.

President Vaclav Klaus moet nu een nieuwe premier benoemen. Dat wordt zeer waarschijnlijk de 34-jarige Stanislav Gross. Die is nu nog vice-premier en minister van Binnenlandse Zaken. Gross is al tijdelijk voorzitter van de CSSD. Klaus zei tijdens een bezoek aan Zwitserland geen haast te hebben met het benoemen van een nieuwe premier.

De sociaal-democratische partij is ernstig verdeeld over het harde bezuinigingsbeleid dat Spidla en zijn regeringsploeg heeft gevoerd om Tsjechië klaar te stomen voor de toetreding tot de Europese Unie op 1 mei. Vooral de oppositionele conservatieve Burger Democraten (ODS) van president Klaus hebben geprofiteerd van de dalende populariteit van de regering.

Volgens politiek analist Jiri Pehe heeft Spidla vergeten zijn beleid te verdedigen bij het publiek. Bovendien trad Spidla niet resoluut genoeg op tegen zijn opponenten binnen de CSSD. Ten slotte steunde de premier zijn partijgenoot Zeman niet bij de presidentsverkiezingen. Dit zette veel kwaad bloed in de partij.