De leugen van de VVD’er is dan ook niet de enige onjuistheid over de dreiging van de Russen in de afgelopen jaren. Moskou wordt standaard weggezet als de vijand en de agressor. De Russische ambassade liet dinsdag weten het „zeer te betreuren dat deze verkeerde ideeën over het Russische leiderschap in de Nederlandse media circuleren.” Het is volgens de ambassade een voorbeeld van de verspreiding van nepnieuws.

Volgens toenmalig Shelltopman Van der Veer, die in 2006 aanwezig was bij de gesprekken met de Russische president Poetin, heeft Zijlstra zijn woorden uit hun context gehaald. Zijlstra interpreteerde de woorden van Van der Veer veel agressiever dan Poetin ze daadwerkelijk had bedoeld: hij sprak over het verleden, en niet over zijn geopolitieke ambities. De onjuiste uitspraak van de inmiddels afgetreden minister van Buitenlandse Zaken zou bij het demoniseren van de Russen het topje van de ijsberg zijn.

Sinds het einde van de regeerperiode van de Amerikaanse president Barack Obama, in 2016, zijn de spanningen tussen het Westen en Rusland enorm toegenomen. Van het neerhalen van vlucht MH17 tot het beïnvloeden van de Amerikaanse verkiezingen, en van het annexeren van de Krim tot militaire oefeningen in Wit-Rusland. In de westerse media worden deze gebeurtenissen standaard aangeduid als „gevaarlijk” en „bedreigend.”

Volgens de Amerikaanse Glenn Greenwald, journalist bij onder andere The Intercept, lijkt het erop dat het Westen een externe dreiging creëert om militaire kosten te rechtvaardigen. Bij gebrek aan een ‘echte’ dreiging zou het soms lucratief zijn om een vijand te bedenken, om zo het volk achter beslissingen te krijgen die de overheid neemt. Greenwald: „Bij gebrek aan een betere vijanden gaan we nu terug naar de Russen.”

Media in het Westen grijpen elke kans aan om een bepaalde ontwikkeling te bestempelen als „nieuwe Koude Oorlog”, terwijl de spanningen in feite veel minder sterk zijn dan vijftig jaar terug. Bovendien beschuldigt het Westen de Russen van het verspreiden van desinformatie en nepnieuws. Vaak zijn deze beschuldigingen ongegrond. Greenwald: „Nepnieuws is zorgwekkend als het van buitenlandse tegenstanders afkomstig is. Het is echter nog bedreigender als het gepubliceerd wordt door eigen overheid en media.”

Er zijn meer voorbeelden van dergelijke propaganda. Zo werd Rusland verantwoordelijk gehouden voor de brexit. Dit is nooit bewezen en zelfs door veel onderzoekers tegengesproken. Verder verschenen er artikelen in westerse media die verklaren dat de Russen ook de Duitse en de Franse verkiezingen probeerden te beïnvloeden. Al deze berichten zijn later weer ingetrokken.