Ze zijn er maar wat trots op bij DAF in Eindhoven. Het heeft ook elf jaar geduurd voordat ze weer eens winnaar waren van de prestigieuze prijs International Truck of the Year. In 1988 en 1998 viel de DAF 95 in de prijzen, in 2002 de LF-serie en in 2007 de XF 105. Dit jaar zijn het de vernieuwde XF én CF die door 23 internationale vakjournalisten zijn onderscheiden. Niet eerder werden twee modellen van één fabrikant tegelijk gekozen. Een unicum dus.

DAF laat dit zijn bezoekers graag weten. Twee helderblauwe prijswinnaars staan te pronken in de ontvangsthal, onder een fraaie muurschildering die de verbinding weergeeft tussen het verleden en het heden.

Inderdaad, de trucks zijn helderblauw. Het oranje –tot voor kort de modelkleur van DAF– heeft plaats moeten maken voor deze nieuwe tint. Het misstaat de auto’s zeker niet, maar het oranje gaf de auto’s altijd iets Nederlands. En laat dat nu juist het bijzondere zijn aan deze fabriek in Eindhoven: het is van oorsprong een oer-Hollands bedrijf (zie tijdlijn). En daarmee is DAF stiekem een beetje van ons allemaal, ook al is de truckfabrikant al jaren onderdeel van het Amerikaanse Paccar.

Een bezoekerstreintje voert een groep nieuwsgierige vrachtwagenchauffeurs door de fabriek. Een video aan boord legt uit wat er links en rechts te zien is. En dat is veel, heel veel. Af en toe zou je wensen dat het ‘boemeltje’ even stopte om wat beter te kunnen kijken. Maar nee, het rijdt door. Net als de talloze motoren, assen en chassis op de productielijn; ook die blijven niet staan. Hier wordt geproduceerd.

Oliegeur

De eerste hal is het domein van de motoren. Er hangt een geur van verse olie, die even later overgaat in een soort brandlucht. Nee, niets aan de hand: in dit gedeelte is de harderij gevestigd, waar ovens staan te loeien. Bij 975 graden Celsius worden onderdelen voor de motor gehard, zodat ze enorme temperaturen aankunnen, ook na meer dan 1,5 miljoen kilometer.

Vanuit het treintje is goed te zien hoe verschillende onderdelen bij elkaar komen. Dat de assemblage precisiewerk is, blijkt wel uit de manier waarop werknemers hun werk doen. Haasten is er niet bij. Een medewerker staat bij de inwendige assemblage van de motor op zijn gemak met een lampje de randen van de cilinderkop te controleren. Even met de pink door een geboord gat –plastic handschoenen aan–, een laatste kritische blik en dóór gaat-ie weer. Maar alleen als de werknemer dat wil.

Alle onderdelen hebben een unieke matrixcode, zodat alles op de juiste plek en tijd bij elkaar komt. Rutger Kerstiens, pr-manager bij DAF, wijst op een ander treintje dat tussen de stellingen van de fabriekshal doorslingert. „Een van onze voorraadwagens, die alle afdelingen op zo’n manier bevoorraadt dat er geen grote hoeveelheden langs de lijn staan.”

Elk kwartier gaat er zo’n trein vanuit ”de supermarkt” –een grote voorraadhal– door de fabriek. Ander voordeel van deze werkwijze is dat er bijna geen heftrucks rijden. Die zijn alleen nodig voor de grote onderdelen.

Verstelbaar

Op de plek waar motor en versnellingsbak bij elkaar komen, is geen sprake van een lopende band. Hier staan de motoren op platte karren die in hoogte verstelbaar zijn. „Ideaal om de juiste werkhouding te vinden”, aldus de uitlegvideo in het bezoekerstreintje. Een groepje werknemers staat om een motorblok om verschillende werkzaamheden uit te voeren. Opnieuw is er van haast geen enkele sprake.

Overigens zijn het kolossale gevaarten aan het worden, die motoren. Na montage van de versnellingsbak kan een motor 3,5 meter lang en 1000 kilo zwaar zijn, afhankelijk van het type.

Nog even een laklaag erover en klaar is het inwendige van de truck. Op stellingen van twee hoog staan ze te wachten op de volgende stap. Zo ook motor D8211. Ergens in deze fabriek is een chassis in de maak met hetzelfde nummer. En een set assen. En een cabine.

Nou, dat laatste is niet helemaal waar. Bezoekers die denken hier cabines en assen te zien ontstaan door hightech lasrobots, komen bedrogen uit. „Dat gebeurt in onze fabriek in het Belgische Westerlo”, legt Kerstiens uit. „De timing van aanlevering is belangrijk, want we willen hier geen enorme voorraad cabines hebben staan.” Op het buitenterrein wordt dat duidelijk: er staan hooguit twintig cabines te wachten. Op een totaal van 245 trucks per dag betekent dat een voorraad van amper anderhalf uur. Hetzelfde geldt voor de assen.

Laskap

De groep bezoekers is ondertussen aangekomen in de zogeheten plaatcomponentenfabriek. Hier maken honderden medewerkers allerlei onderdelen die nodig zijn voor de fabricage van trucks. Hier zijn wel lasrobots actief, bescheiden van formaat en deels afgeschermd. „Er wordt ook veel met de hand gelast”, zegt de dame in de uitlegvideo.

Haar woorden worden onderstreept door een lasser die net een werkcabine uitkomt, de laskap op de arm. Hij doet snel een stap achteruit om de bezoekerstrein te laten passeren. „Mogge”, groet hij joviaal. Hij is een van de in totaal 6500 medewerkers die in de verschillende DAF-fabrieken werken.

Dat is veel meer dan in een gemiddelde personenautofabriek. Volgens Kerstiens heeft dat te maken met het maatwerk dat DAF levert. „Op een dag rollen hier geen twee dezelfde trucks van de band. We bouwen alleen op bestelling.” Van de XF, het paradepaardje, zijn er op deze donderdagochtend in januari het meest in aanbouw. Daartussen zijn er de nodige exemplaren van de CF –de allroundtruck– te bespeuren. De LF, bedoeld voor het minder zware distributiewerk, komt bij de DAF-fabriek in het Engelse Leyland van de band.

Het maatwerk geeft DAF tevens de mogelijkheid om nog altijd trucks te leveren met een Euro 3-motor, een krachtbron die al lang niet meer aan de Europese emissie-eisen voldoet. Waarom zou je nog zo’n truck bouwen? „Die zijn bijvoorbeeld voor het Midden-Oosten, het Verre-Oosten of Afrika. Zo maken we ook nog vrachtwagens met Euro 5-motoren voor onder meer Rusland, Marokko, Australië en Peru”, aldus Kerstiens.

Huwelijk

„Links van u wordt het huwelijk voltrokken tussen motor en chassis”, klinkt het vanuit de video. Vanaf de andere kant komen de cabines de fabriek in. Het chassis wordt ondertussen op de wielen gezet. De witte cabine van een DAF XF 480 hangt naar voren. Het duurt niet lang meer of hij is aan het einde van de lijn. Daar krijgen de remsystemen een grondige test en ondergaat de truck een kwaliteitscontrole op niet minder dan 150 punten.

Maar dan is het ook klaar. De motor draait zijn eerste slagen en de truck kan op weg naar de dealer. Daar staat een chauffeur of transporteur met smart te wachten op zijn nieuwe DAF.

Wilt u als abonnee een kijkje nemen in de DAF-fabriek? Het Reformatorisch Dagblad organiseert op 9 maart een abonneedag met een exclusieve rondleiding bij DAF Trucks in Eindhoven, gecombineerd met een bezoek aan het DAF-museum. Zie de advertentie in deze krant of kijk op rd.nl/abonneevoordeel onder abonneedagen.

Met DAF 90 jaar terug in de tijd

DAF is de afkorting van Van Doorne’s Automobiel Fabriek. Die naam heeft het sinds 1948, maar het echte begin van het Eindhovense bedrijf ligt in 1928. Dit jaar is het 25 jaar geleden dat DAF failliet ging. Enkele weken later werd DAF Trucks opgericht. Zo kwam er toch geen einde aan deze oer-Hollandse truckfabrikant.

1928 - Oprichting machinereparatiebedrijf en -fabriek door Hub van Doorne.

1932 - Start fabriceren aanhangwagens en opleggers. Naam wijzigt in Van Doorne’s Aanhangwagen Fabriek, afgekort tot D.A.F.

1948 - Naam wijzigt in Van Doorne’s Automobiel Fabriek.

1949 - Presentatie eerste trucks A-30 en A-50.

1950 - Opening nieuwe fabriek in Eindhoven, productie naar 12 trucks per week.

1955 - 10.000e truckchassis afgeleverd.

1957 - Opening motorenfabriek.

1958 - Productie eerste DAF-personenauto.

1958 - Opening assenfabriek.

1962 - Introductie DAF 2600 voor internationaal transport

1964 - 50.000e truckchassis afgeleverd.

1966 - Opening cabinefabriek in Westerlo (België).

1971 - Assemblage assen verhuist van Eindhoven naar Westerlo.

1978 - 50-jarig bestaan.

1984 - Opening lakstraat voor cabines.

1984 - 250.000e truck afgeleverd.

1993 - DAF gaat failliet, na enkele weken nieuw bedrijf opgericht: DAF Trucks NV.

1996 - Amerikaanse Paccar neemt DAF over.

1999 - 500.000e truck afgeleverd.

2003 - 75-jarig jubileum.

2007 - 750.000e truck afgeleverd.

2008 - Opening motorentestcenter.

2013 - Opening fabriek in Ponta Grossa (Brazilië).

2014 - 1.000.000e cabine geproduceerd in Westerlo.

2015 - 1.000.000e truck afgeleverd.

2016 - 50-jarig bestaan fabriek Westerlo.

2017 - Opening vernieuwde lakstraat voor cabines in Westerlo.