Hij benadrukt: „Als personeel moeten we uitstralen dat dit bedrijf toekomst heeft.” Daarom roept hij opdrachtgevers op ‘gewoon’ orders te blijven plaatsen. En zijn collega’s moeten niet bij de pakken neerzitten en al helemaal niet dwars gaan liggen. „Medewerkers, klanten en leveranciers hebben de kans om het management in Engeland te laten zien dat we een levensvatbare club zijn. Dit is zo’n prachtig bedrijf, dit mag niet verloren gaan.”

De directie van Brush denkt daar anders over. Donderdag kregen de 206 werknemers te horen dat de vestiging wordt gesloten. Als de plannen doorgaan, komen 166 arbeidsplaatsen te vervallen, 40 werknemers maken een doorstart op een andere locatie. Toekomstige orders voor generatoren worden uitgevoerd in het Tsjechische Pilsen, waar het bedrijf ook een vestiging heeft.

Als reden geeft de directie op dat de traditionele markt voor energiebronnen sterk is veranderd door onder meer de groei van duurzame energiebronnen en het streven naar efficiënter energiegebruik. „Dit leidt tot een daling van de vraag naar generatoren en een aanzienlijke overcapaciteit”, aldus de directie, die vaststelt dat in Ridderkerk het aantal verkochte generatoren afnam van 41 in 2012 naar 18 vorig jaar. „Herstel van de markt valt niet te verwachten.”

Enorme impact

De boodschap sloeg in als een bom, vertelt De Koning. „Natuurlijk merkten we dat het aantal opdrachten minder werd. Maar toch: deze boodschap heeft enorme impact. Mensen denken aan hun toekomst, hun gezin, hun hypotheek. Dit bedrijf startte in 1882 in Ridderkerk en Slikkerveer. Veel werknemers kwamen uit bijvoorbeeld de Oranjestraat en Nassaustraat in Ridderkerk. Ook nu is er een vaste kern die hier al tientallen jaren werkt. De loyaliteit is groot. Dan zorgt zo’n boodschap voor teleurstelling, verdriet en verontwaardiging. Het zijn 166 persoonlijke drama’s.”

De Koning vervolgt: „De mensen kregen na de bijeenkomst vrij tot maandag. Maar vandaag zijn er al heel wat langsgekomen. Ze zoeken steun bij elkaar, maar de stemming blijft bedrukt. De arbeidsmarkt is beter dan enkele jaren geleden, ik heb goede hoop dat de meesten weer aan de slag komen. Maar er zijn ook werknemers die hier hun hele leven hebben gewerkt. Zij hebben wellicht onvoldoende papieren. Ze zijn onmisbaar voor ons, maar komen elders misschien moeilijk aan de bak. Voor hen is het extra zuur.”

Over zijn eigen gevoelens en toekomst spreekt De Koning niet. Hij is vooral strijdbaar en legt zich als or-voorzitter niet bij de sluiting neer. „Het gaat om een voornemen van de directie. Wij gaan als or de argumenten bekijken en alle cijfers en alternatieven onderzoeken en brengen daarna een advies uit. Op dit moment zijn we er allesbehalve van overtuigd dat dit de juiste weg is.”

De Koning –zelf zeventien jaar werkzaam bij Brush– geeft toe dat de markt voor generatoren is afgenomen. „Maar het is de vraag hoe je daarmee omgaat. Wat heeft de directie gedaan om nieuwe markten aan te boren en andere producten te ontwikkelen? De vraag naar energiebronnen verandert, maar dat biedt ook kansen. Ook windmolens, geothermische installaties en stoomturbines hebben generatoren nodig. Pas je aan, zorg dat je erbij bent. Misschien zijn andere keuzes mogelijk.”

Alternatieven

Als de or die ontdekt, zullen De Koning c.s. de directie adviseren voor dergelijke alternatieven te kiezen. Is het bedrijf daartoe niet bereid, dan sluit hij een gang naar de rechter niet uit. „Ook de vakbonden halen alles uit de kast om ontslagen tegen te gaan.”

En verder: „De sluiting heeft ook gevolgen voor bedrijven die met ons verbonden zijn, zoals leveranciers. Daarnaast verdwijnt er veel kennis en kunde. Het gaat om een oude Nederlandse maakindustrie waar we trots op mogen zijn.”