Slachtoffers apartheid eisen 20 miljard dollar
De moeder van een in 1976 bij onlusten in Soweto doodgeschoten tiener en vijf andere slachtoffers van de apartheid hebben voor een Amerikaanse rechter een rechtszaak aangespannen waarin zij meer dan 20 miljard dollar schadevergoeding vorderen van de Zuid-Afrikaanse regering en van enkele grote internationale ondernemingen.
Dat heeft de Amerikaanse advocaat Ed Fagan maandag gezegd. Fagan is de man achter de miljardenschikking van Zwitserse ondernemingen met nabestaanden van slachtoffers van de holocaust.
Tot de gedaagde partijen behoren de Zuid-Afrikaanse president Thabo Mbeki, de mijnbouwbedrijven Anglo American en Gold Fields, computerfabrikant IBM, de Zwitserse Bankunie en de Zuid-Afrikaanse oliemaatschappij Sasol. Mbeki is gedaagd omdat de regering zich verzet heeft tegen eerdere pogingen om schadevergoeding los te krijgen van bedrijven die onder de apartheid in Zuid-Afrika opereerden. Ook wordt hem verweten dat hij zich onvoldoende inzet voor schadeloosstelling van zwarten die onder het vroegere racistische bewind bezittingen hebben verloren, terwijl de bedrijven hun werkzaamheden gewoon mogen voortzetten.
„De regering van Zuid-Afrika spant samen met IBM, Anglo American, UBS, Sasol en anderen”, zei Fagan. Hij zei dat de zaak in de Verenigde Staten is aangespannen omdat dit het enige land is waar rechtsmacht over alle betrokken partijen kan worden verkregen. De enige andere weg om schadevergoeding te krijgen is via de Zuid-Afrikaanse commissie van Waarheid en Verzoening, maar die keert alleen uit aan 22.000 slachtoffers die voor de commissie getuigenverklaringen hebben afgelegd.
De Zuid-Afrikaanse regering stelt zich op het standpunt dat Zuid-Afrikaanse problemen in Zuid-Afrika moeten worden opgelost. Ook verwijt zij Fagan slachtoffers van de apartheid valse hoop te geven.