Ratelend vallen de stralen warm waswater op de motorkap en het dak. Zicht ontbreekt door schuim en water en als de textiellappen het voertuig reinigen, wordt het even aardedonker. De wasstraat heeft iets weg van een zeven minuten durende attractie met heel veel water, shampoo en wax. „Vrijwel alle water wordt gerecycled, terwijl op straat het vuil rechtstreeks in het oppervlaktewater stroomt.”

Het is al behoorlijk druk, deze vrijdagochtend. Buiten voorkomt een slagboom dat er te veel auto’s tegelijk naar binnen gaan. Twee achter elkaar werkt het beste. Al bij binnenkomst wordt de auto gesproeid. Dat voorkomt dat chemische middelen later –door de hitte van de zon bijvoorbeeld– inbranden in de lak.

Oprijden tot aan de automatische rolbaan. Daar zijn twee medewerkers druk in de weer. Klanten kunnen kiezen uit een standaardprogramma voor 7,50 euro, maar ook beschermende waslagen en dergelijke laten aanbrengen. De duurste beurt kost meer dan het dubbele.

De medewerkers rekenen af en maken met een hogedrukspuit ook al enigszins de voor- en achterkant schoon. „Dit zie je niet zo veel”, meent Francis Beckers, samen met haar broer eigenaar van iClean Brunssum. De meeste wasstraten zijn onbemand.

De herrie van de waterstralen in combinatie met het ontbreken van zicht naar buiten maakt het, zeker de eerste keren, een beetje tot een avontuur. „Sommige kinderen willen juist graag met hun ouders mee, maar andere houden het na de eerste keer voor gezien. Ze vinden het een beetje eng.”

Dreigend

Aan het einde van de wasstraat hangen de balken met heteluchtdrogers een beetje dreigend vlak boven de motorkap. Pas op het laatste moment gaan ze omhoog. De zin van het bordje ”niet remmen” –ook in het Duits– is niet helemaal helder, want in de wasstraat staat de auto in z’n vrije stand. De lopende band sleurt het voertuig vanzelf mee.

De wasstraat heeft iets sociaals, want buiten kunnen autobezitters naast elkaar met doeken aan de slag. Om randjes waaruit nog wat water druppelt, te drogen. Aan beide zijden van de auto –er kunnen er wel tien tegelijk staan– bevinden zich stofzuigerslangen. Er is een mattenreiniger en de bezoekers hebben de beschikking over een luchtdrukspuit. Om druppels op moeilijke plekken weg te blazen. „Veel mensen komen hier wekelijks. Niet alleen voor het autowassen, maar ook voor een praatje”, zegt Beckers.

Verbod

Het is een typisch Nederlandse gewoonte, die langzaam uit het straatbeeld verdwijnt: het wassen van de auto op straat. De laatste paar jaar doordat gemeenten het simpelweg –al dan niet per wijk– verbieden. Maar ook de buitenruimte speelt een rol. Want met een emmertje vanuit de flat naar de parkeerplaats sjouwen is veel te lastig.

In een wasstraat worden in hoog tempo honderden liters over de auto uitgestort. Bij iClean in Brunssum is dat 800 liter water per auto. Daarvan wordt 95 procent opgevangen, gereinigd en hergebruikt. Voorheen verdween al dat vuile water in het riool. Naast wasstraten zijn er ook overal wasboxen te vinden waarin de autobezitter zelf zijn voertuig onderhanden neemt.

Enkele honderden wasstraten in Nederland hebben inmiddels een milieukeurmerk. Zij voldoen aan normen die zijn gesteld aan het gebruik van vers water per wasbeurt en de benodigde hoeveelheid gas en/of elektriciteit. Tot de top behoort al jaren het Brunssumse bedrijf, dat als eerste van de autowasexploitanten het milieukeurmerk ontving en later ook de duurzaamheidsaward van de stichting Duurzaam Repareren won. Francis Beckers, samen met haar broer eigenaar, nam een jaar of acht geleden het besluit om „de meest duurzame autowasstraat van Europa” te laten bouwen. „We hadden al een schadebedrijf en wilden onze activiteiten verbreden. We hebben veel bij anderen rondgekeken en besloten om ons echt te onderscheiden.”

Essentieel is dat zo veel mogelijk vies water weer wordt gereinigd. Ze loopt naar de zijkant van de wasstraat, waar zich grote opslagtanks bevinden. Daarin zijn micro-organismen 24 uur per dag in de weer om het gebruikte water weer schoon te maken. Dat voorkomt dat er parfums moeten worden toegevoegd. Natuurlijk kun je niet alles opvangen. „Het is de kunst om de auto zo droog mogelijk naar buiten te laten komen.” Naar schatting 5 procent blijft, ondanks de heteluchtdrogers aan het eind van de wasstraat, in druppels aan de auto hangen. „Er zijn altijd kiertjes waaruit later nog wat water sijpelt.”

Honden

Niet alleen autobezitters kunnen er terecht. Ook honden zijn welkom. Speciaal voor hen is er een schoonmaakruimte, waar de viervoeters in een bad keurig kunnen worden schoongespoten. Er wordt best veel gebruik van gemaakt, weet Beckers.

Ze heeft uit overtuiging gekozen voor een duurzaam bedrijf. „Over de volle breedte is rekening gehouden met het milieu. Alle gebruikte materialen in het gebouw zijn recyclebaar.” De forse investering verdient zichzelf op termijn terug, daarvan is ze overtuigd. „We moeten natuurlijk ook commercieel denken. De prijzen hier zijn marktconform, maar het naar buiten brengen van een verhaal heeft ook effect. Uit de hele regio komen hier mensen hun auto laten wassen.” Onder hen bevinden zich, ook al omdat het industrieterrein waar iClean is gevestigd vlak bij de grens ligt, veel Duitse bezoekers. Ongeveer 30 procent. In Duitsland geldt een algeheel verbod voor wassen op straat.

Duurzaamste wasstraat

IClean Carwash Brunssum bouwde vijf jaar geleden een zeer duurzame wasstraat. Het bedrijf is zelfstandig, maar maakt gebruik van de faciliteiten van de iClean-keten. Door toepassing van een groot aantal water- en energiebesparende maatregelen worden er jaarlijks 30.000 auto’s milieuneutraal gewassen. Sinds 2012 is het aantal wasstraten met een certificaat van de Stichting Milieukeurmerk flink uitgebreid. Een overzicht van alle adressen is te vinden op milieukeur.nl.

De besparing in Brunssum werd bereikt door een uitgebreid pakket aan maatregelen:

• Tot 95 procent waterrecycling door biologische waterreiniging

• 300 zonnepanelen, goed voor het wassen van 30.000 auto’s per jaar

• Gebruik van bronwater in plaats van leidingwater voor spoeling

• Warmtepomp voor verwarming en koeling

• Gebruik van regenwater voor het wasproces

• Energiezuinige elektromotoren voor de wasstraat en een stofzuigerinstallatie

• Energiezuinige pompen

• Gescheiden afvalinzameling

• Keten gecertificeerd FSC/PEFC-hout

• Hergebruik van warm waswater uit de self-washboxen

• Gebruik van gecertificeerde biologisch afbreekbare wasmiddelen

Wassen zonder water

Geen grap: wassen zonder water. De laatste jaren zijn er ook sprays op de markt die dit mogelijk maken.

De zonderwaterproducten werken met een toegepaste nanotechnologie. Daardoor wrijf je het vuil niet dieper in de poriën van de lak. De kleine deeltjes in het middel kruipen onder het vuil en vullen de poriën op; het vuil laat los en kan gemakkelijk met een doek –zonder hard boenen– worden afgeveegd.

Milieuvriendelijk en weinig inspannend, aldus de aanbieders. Het lijkt dé oplossing voor flatbewoners en anderen die geen wateraansluiting bij de hand hebben. De producten –op internet gemakkelijk te vinden, evenals aanbieders van wasservice– zijn aan de prijzige kant. Of het werkelijk allemaal zo mooi en ook op lange termijn zo duurzaam is als wordt voorgesteld, is tot op heden niet door een onafhankelijk onderzoeksinstituut vastgesteld. Het is verder de vraag of het lukt om een auto die onder de modder zit, te reinigen. Een nadeel is dat de onderkant van de auto niet wordt gereinigd.

Ook ligt er een psychologische drempel. Het gebruik van de tuinslang, emmertje water, hogedrukspuit bij de self wash of de wasstraat is een ingesleten gewoonte.

Zelfreinigend

De Technische Universiteit Eindhoven heeft een coating ontwikkeld die het mogelijk maakt om bijvoorbeeld auto’s zelfreinigend te maken. Ze hebben voor de ontwikkeling ervan gebruikgemaakt van nanotechnologie. Een regenbui is voldoende om een vieze auto schoon te maken.

Met andere universiteiten en met de industrie wordt de ontdekking verder ontwikkeld. Het zal wellicht nog enkele jaren duren voor de eerste coatings productieklaar zullen zijn. Die kunnen dan tijdens de productie worden aangebracht.

Toch maar bij de voordeur

Tip: Gebruik bij de tuinslang en het emmertje biologisch afbreekbare shampoos. Die voorkomen vervuiling van de hemelwaterafvoer onder de straat.

Enkele tips voor het zelf wassen:

-schoonspuiten met water

• gebruik een microfiber washandschoen in plaats van een spons, waarin een opeenhoping van zand en vuil kan ontstaan

• ververs regelmatig het water in de emmer

• was je auto altijd in de lengterichting; draaiende bewegingen kunnen cirkelvormige krassen veroorzaken

• maak je velgen schoon met een speciale velgenreiniger en vergeet ook niet de achterzijde van de wielen schoon te maken (om onbalans te voorkomen als gevolg van aangekoekt vuil)

• zorg voor minimaal 20 centimeter afstand tussen spuit en laklaag als je een hogedrukreiniger gebruikt

• maak de auto droog met een droogdoek (watermagneet); dit is een zeer zachte doek die de lak niet beschadigt.

Bron: ANWB