De oriëntatiereis van het OM maakt deel uit van een initiatief van Defensie om justitie meer vertrouwd te maken met het werk dat Nederlandse militairen onder risicovolle omstandigheden moeten verrichten.

De uitnodiging aan het Openbaar Ministerie werd eerder dit jaar gedaan door minister Kamp naar aanleiding van een rel rond een uitgelekte brief van procureur-generaal De Wijkerslooth over de zaak-Erik O…

Het werkbezoek vindt overigens plaats op een moment dat minister Donner van Justitie zich opnieuw voor de Tweede Kamer moet verantwoorden voor het uitlekken van de brief. Kamp heeft tot nu toe echter zijn CDA-collega in bescherming genomen. Volgens de VVD-minister is er geen sprake van een „stammenstrijd” tussen Justitie en Defensie over de mogelijkheden voor de Koninklijke Marechaussee om (schiet-) incidenten in het buitenland te onderzoeken.

Wel erkende Kamp dat er na het incident met Erik O., die nog steeds wordt verdacht verantwoordelijk te zijn voor de dood van een Iraakse burger, er maatregelen zijn genomen om de samenwerking verder te verbeteren.

Zo is afgesproken dat het OM vanaf het begin in alle gevallen op de hoogte wordt gehouden van de voorbereiding van een missie van Nederlandse militairen in het buitenland. Justitie krijgt ook in alle gevallen, dus ook bij geheime missies, inzage in de geweldsinstructie.

Volgens Kamp zijn hij en Donner het er verder over eens dat als een militair tijdens een missie in het buitenland geweld gebruikt, er in eerste instantie vanuit wordt gegaan dat het geweldsgebruik binnen de regels valt. Als er nader onderzoek plaatsvindt, dan wordt de betrokken militair als getuige gehoord en niet als verdachte, tenzij er gegronde redenen zijn dat er iets mis is.

Tot slot krijgt de commandant te velde die de buitenlandse operatie leidt, altijd de gelegenheid zijn visie te geven bij een rapport van de marechaussee. Die commandant onderhoudt evenals de directie juridische zaken van het ministerie van Defensie verder een nauwe werkrelatie met de hoofdofficier van justitie in Arnhem, die over militaire zaken gaat.