Beschut briljantje in Bristol
Bedehuizen zijn er legio in het Britse Bath en Bristol. John Wesley’s Chapel is een briljantje.
Glashelder klinkt de blokfluit van Jennifer Mackerras in John Wesley’s Chapel in hartje Bristol. Samen met Steve Walter op vihuela, een achtvormige snaarinstrument, geeft ze deze vrijdagmiddag een lunchconcert. De krappe houten bankjes van de kerk zijn nagenoeg allemaal gevuld met oudere mensen. Als er tijdens de muziek nog een bejaard echtpaar binnenkomt, kraakt de houten vloer.
Locatie voor het lunchconcert is de oudste methodistenkerk ter wereld. Gebouwd in 1739. Volgelingen in Bristol vroegen John Wesley –aangemerkt als een van de belangrijkste religieuze leiders van de 18e eeuw– om ”a new room”, een gebouw waar ze bijeen konden komen. Tot dan waren de samenkomsten in de openlucht. Toen het pand klaar was stimuleerde Wesley zijn gemeenteleden om de armen te helpen, een school te starten, bezoeken te brengen aan de nabijgelegen gevangenis en zieken te ondersteunen door hun gratis medische hulp te bieden. Methodisch deelden de volgelingen van Wesley hun tijd in om te bidden, aan Bijbelstudie te doen en armen te helpen. Het methodisme, waarin christenen elkaar stimuleren, was geboren.
Hart
De diensten in de kerk waren om 5.00 uur ’s ochtends, voordat mensen naar hun werk gingen, en soms ’s avonds. Mannen en vrouwen zaten gescheiden. Anno 2017 start de ochtenddienst op een vriendelijker tijdstip. Voor in de kerk staat een houten avondmaalstafel. Heel opvallend is de dubbele preekstoel. De bovenste wordt gebruikt door de dominee, de onderste door de voorlezer en voorzanger. Aan het begin en het einde van iedere dienst werd er gezongen. John Wesley zelf zorgde voor een grote klok, zodat geen kerkdienst te lang hoefde te duren.
John Wesley’s Chapel is een briljantje dat goed in Bristol is verstopt. Wie niet weet waar het is, loopt eraan voorbij. The New Room, zoals kerk, museum en het gloednieuwe bezoekerscentrum heten, zit in het hart van de wijk Broadmead, beter bekend als het Bristol Shopping Quarter. Pal tegenover kledinggigant Primark is de ingang.
De stilte van de kerk is weldadig. Even weg van de straat waar „kopen, kopen, kopen” om aandacht schreeuwt. De bankjes op de galerij zitten spartaans, met geen enkele kans om gerieflijk achterover te leunen. Boven valt het kleine orgel op. Dat kwam hier pas in 1930 – tot die tijd deden de methodisten het zonder.
Opvallend is dat er in de kerk alleen op de eerste verdieping ramen zijn. Dit was om insluipers geen kans te geven. Op de hoeken van beide preekstoelen staan kandelaren met ieder twee kaarsen. De kanselbijbel ligt open bij Job 36, Elihu’s rede. Scheurtjes in de bladzijden zijn met plakband gerepareerd. De enorme klok is van hieruit niet te missen.
Buiten in de tuin staat een bronzen standbeeld van John Wesley op een paard, neergezet in 1933. De prediker (1703-1791) zou tijdens zijn leven 400.000 kilometer hebben afgelegd, tien keer de omtrek van de aarde. Hij is vooral bekend geworden vanwege zijn opwekkingsbijeenkomsten.
Torenspits
Volgens gids Nick van de Bristol Bus Tour telt de stad 150 kerken en 350 pubs. In de Tweede Wereldoorlog is Bristol zwaar gebombardeerd. In het Castle Park ligt St Peter’s Church er nog net zo bij als na het bombardement door de Duitsers in november 1940.
Het opvallendste godshuis in de stad in het zuidwesten van Engeland is zonder twijfel de Bristol Cathedral. Iets verderop staat de 14e-eeuwse Temple Church. De toren staat 1,5 meter uit het lood omdat hij op moerasgrond is gebouwd. Met een lengte van 73 meter is de St Mary Redcliff een van de grootste parochiekerken van Engeland. Ook de torenspits van de kerk, 89 meter hoog, wordt gezien als een unicum. De St Mary Redcliff kwam tot stand tussen de 12e en de 15e eeuw en wordt wel beschouwd als een van de fraaiste gotische kerken in de regio.
Ook in het nabijgelegen Bath is het smullen voor liefhebbers van oude kerkgebouwen. Natuurlijk de Bath Abbey uit 1499, een parochiekerk die ooit de grootste kerk van een klooster was. De Abbey ligt pal naast de wereldberoemde Romeinse baden in Bath. Wie de 212 trappen van de 49 meter hoge toren overwint, krijgt als beloning een fantastisch uitzicht over de stad. De kerk is het decor van talloze concerten, zoals het Bath Mozartfest medio november. En natuurlijk op zaterdag 23 december het Festival of Lessons and Carols van het Abbey Choir, dat overigens al ver van tevoren uitverkocht is.
Bath staat als enige Engelse stad sinds 1987 op de Werelderfgoedlijst van Unesco en is in feite één groot openluchtmuseum. Bekend zijn de Pump Room, Pulteneybrug en de Royal Crescent, een crescent (halve cirkel) van 30 huizen, een goed voorbeeld van georgiaanse architectuur. Wie zijn ogen dicht wil doen in een pand uit die tijd kan terecht in het Queensberry Hotel in Russell Street.
