Wel tol, geen Zacheüskerk in Nieuwerbrug
Toen de gereformeerde kerk bij de tolbrug in Nieuwerbrug fuseerde met de confessionele hervormde gemeente, moest haar bedehuis een nieuwe naam krijgen. De naam Zacheüskerk haalde het niet. Het werd Brugkerk.
Het is een van de vele anekdotes uit het honderdjarig bestaan van de gemeente en het kerkgebouw. Voorganger (ouderling-kerkelijk medewerker) Nathan Noorland uit het nabijgelegen Driebruggen (Zuid-Holland) weet ze moeiteloos op te sommen. „Kijk, hier aan de schoorsteen hing tot de fusie van de hervormde gemeente en de gereformeerde kerk in 2004 een portret van Abraham Kuyper. Dat kon natuurlijk niet meer, dus nu hangt er een klok.” Lachend: „Dat symboliseert de gedachte dat we met onze tijd mee moeten gaan.”
En dan is er nog dat verhaal van de eerste vrouwelijke predikant van de gemeente, ds. T. H. Attema-Roosjen. „Ze stond bekend om haar heldere Schriftuitleg. Binnen de gereformeerde kerk in Bodegraven miste een aantal gemeenteleden dat en daarom gingen veel leden van die gemeente naar Nieuwerbrug om naar ds. Attema te luisteren. Toen zij een keer verhinderd was, kwam ds. W. A. van den Berg van de gereformeerde kerk in Bodegraven naar deze kerk om in te vallen. Toen hij daar zijn gemeenteleden zag zitten, riep hij uit: „Dus híér zitten jullie allemaal!”
Noorland werkt parttime in deze gemeente, die hij typeert als vrolijk orthodox. „We zijn een brede gemeente, maar proberen elkaar vast te houden rondom het Evangelie van de gekruisigde en levende Christus.” De gereformeerde kerk werd honderd jaar geleden, op 11 september 1917, vanuit die van Waarder geïnstitueerd. „De classisnotulen vertellen dat dit voor Waarder geen bezwaar was en voor de mensen in Nieuwerbrug „niet alleen gewenscht, maar noodzakelijk.” Ze moesten namelijk iedere zondag naar Waarder lopen.”
Op dit moment telt de gemeente 275 (doop)leden. Het aantal kerkgangers op zondagochtend schommelt rond de zestig. „Er is een trouwe kern, maar er is ook een brede rand die eens per twee weken of eens per maand komt. Iedere zondag drinken we na de dienst koffie met elkaar. Mensen geven om deze plek, dat merk je aan hoe de kerk verzorgd wordt.”
De gemeente in Nieuwerbrug zag in de afgelopen jaren jongeren afhaken. „Er komen wel jongeren, maar het blijft een punt van zorg voor ons. Tegelijk is er ook hoop. Eén keer per maand ga ik op zondagmiddag naar een keet hier in de buurt waar jongeren bij elkaar komen. We noemen dit de keetkerk. In een voor hen vertrouwde ruimte praten we dan met elkaar over God, Jezus en de Bijbel en over hun vragen. Het voelt soms als ploegen op de rotsen, maar de laatste keer zaten er toch twintig jongeren bij elkaar.”
De Brugkerk onderhoudt nauwe banden met de Bethlehemkerk in Nieuwerbrug, aan de overkant van het water. Deze gemeente is onderdeel van de hervormde gemeente Bodegraven en heeft een Gereformeerde Bondssignatuur. „Ik kom zelf ook uit die hoek, dus dat is gemakkelijk communiceren. Dat werkt heel prettig. Al geruime tijd organiseren wij zogeheten Kom-over-de-brugdiensten. De voorganger van de ene gemeente gaat dan voor in de kerk van de andere gemeente.”
Voorgangers in de diensten mogen zelf kiezen tussen „een gereformeerde liturgie met leefregel (wetslezing, RM) of een oecumenische liturgie”, aldus Noorland. „Als je iedere week de wet hoort, kan dat zo gewoon worden dat het niet meer binnenkomt. Hetzelfde geldt voor een dienst met een kyrie en een gloria. De traditie van de wereldwijde kerk heeft meer te bieden. De liturgie is te omschrijven als ”blended worship”: we putten uit verschillende tradities.”
Orgel en ramen geven Brugkerk eigen kleur
De goed onderhouden Brugkerk in Nieuwerbrug heeft een orgel dat in 1920 werd gebouwd door de firma Standaart uit Rotterdam. Dit bedrijf bouwde niet alleen orgels voor kerken, maar ook voor theaters. In de jaren tachtig onderging het instrument een wijziging, uitgevoerd door de firma Kramer uit Boskoop. Daarbij werd onder meer de pneumatische tractuur gewijzigd in een mechanische.
Verder is de kerk in het bezit van diverse glas-in-loodramen met daarop verwijzingen naar Bijbelteksten, zoals Lukas 10:30-37 (de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan) en Handelingen 9:3 (de bekering van Paulus). Deze ramen komen uit de voormalige gereformeerde Zuiderkerk te Bussum.