„Hoe zit het eigenlijk in het nieuwe kabinet”, vroeg ds. J. A. Berkheij zich deze week op Twitter af. „Moeten eenverdieners nog altijd meer belasting betalen dan tweeverdieners met hetzelfde inkomen?” De predikant van de hervormde kerk in Woerden is niet de enige die op sociale media de vraag opwerpt of er, na jaren waarin de kloof tussen kostwinners en tweeverdieners elk jaar groeide, nu vanuit Den Haag eindelijk iets goeds zal komen voor de eenverdiener.

De uitkomst is nog ongewis. Helder is wél dat de tijd voorbij lijkt dat kostwinners amper weet hadden van de wijze waarop zij, ieder jaar een stukje meer, fiscaal worden afgeknepen. Nu eenverdieners met een loon van 40.000 euro tot wel zes keer meer belasting betalen dan tweeverdieners die datzelfde salaris samen binnenbrengen en de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) kostwinners bestempeld heeft als „nieuwe kwetsbare groep” lijkt de spreekwoordelijke wal die het schip keert dicht te zijn genaderd.

Toch is het de vraag of de wal het schip daadwerkelijk keert: het schip van staat dat steeds meer gericht is op het tweeverdienersmodel. De noodkreet van de WRR –dat eenverdieners in de middenklasse het met „één arbeidsinkomen” steeds minder vaak redden en „meer aandacht in het beleid verdienen”– ten spijt.

De hoop van eenverdieners zal vooral gevestigd zijn op de ChristenUnie; de partij die als verreweg de kleinste van het stel al maanden aan de formatietafel meepraat. Hoewel de CU tijdens Balkenende IV meeging in de CDA-wens om de overdraagbaarheid van de heffingskorting voor niet-werkende partners af te bouwen, trok die partij zich de afgelopen jaren het lot van de kostwinner aan, als een van de weinigen in Den Haag.

In de aanloop naar de verkiezingen stelde CU-Kamerlid Schouten tegenover het FD bovendien dat het voor eenverdieners „eerlijker en eenvoudiger” maken van het belastingstelsel voor de CU een speerpunt zou zijn in een eventuele formatie. „Als wij aan tafel komen bij de formatie wordt belastingherziening onze inzet.”

Echter, ook het CDA zegde tijdens de campagne toe om eenverdieners niet langer via fiscale bestraffing richting het tweeverdienersschap te dirigeren. „Die trend is doorgeschoten”, sprak CDA-fractievoorzitter Buma eind februari in deze krant, nadat de eenverdiener het zelfs geschopt had tot in het CDA-verkiezingsprogramma. „Voor een keuze die net zo vrij moet zijn als samen werken, krijgen eenverdieners een belasting opgelegd die ongekend is. Het CDA vindt dat beide partners moeten kunnen werken, als ze dat willen. Maar inmiddels is het bijna omgedraaid: je kúnt nauwelijks nog eenverdiener zijn. Dat moet anders.”

De vraag is: hóé? Want tegenover CDA en CU zaten de afgelopen honderd dagen óók vertegenwoordigers van VVD en D66 aan tafel: partijen die hun warme steun hebben verbonden aan elke euro die er de afgelopen jaren herverdeeld werd van armere eenverdieners naar rijke tweeverdieners. En hoewel de minstverdienende partner in een tweeverdienersgezin met kinderen tot aan een inkomen van ruim 20.000 euro inmiddels zelfs al helemaal géén belasting meer betaalt, framet D66 elke poging om iets aan die ongelijkheid te veranderen als „het zwaarder belasten van werkende moeders.”

Het is de vraag wat er uit die botsende beleidsvisies in een regeerakkoord naar voren komt. Tot nu toe moeten kostwinners het doen met het uitgelekte nieuws dat de aanstaande coalitie voor 2019 mikt op een belastingsysteem met twee schijven, een ‘sociale vlaktaks’. Als het daarbij blijft, en de als tweeverdienersbonussen fungerende heffingskortingen uit het huidige stelsel onaangetast blijven (of zelfs worden verhoogd), dan zal dat de ongelijke belastingdruk tussen een- en tweeverdieners wel iets, maar zeker niet veel veranderen. Dan keert geen schip, maar wordt hooguit de wal ietwat verplaatst.

Lees hier alles over het thema Eenverdieners.