Erkenning gebarentaal geeft dove meer rechten
Nederlands, Fries, Limburgs, Papiaments, Engels en ook Jiddisch en Sinti-Romanes - het zijn de talen die in Nederland formeel worden erkend. De taal die door 20.000 dove landgenoten wordt gebezigd, Nederlandse gebarentaal (NGT), ontbreekt in het lijstje. Belangenvereniging Dovenschap pleit ervoor dat de Tweede Kamer ook NGT erkent.
De officiële erkenning van de taal zou zowel praktische als gevoelsmatige gevolgen hebben. „Het is een erkenning van volledig burgerschap”, zegt Lotje Hallam, die in de Nederlandse organisatie van Werelddovendag zit. Dovencentra in Amsterdam, Rotterdam en Groningen openen zaterdag vanwege die dag hun deuren voor belangstellenden.
„Steeds meer dove kinderen gaan naar het regulier onderwijs, het zou ze meer rechten geven op tolken. En er is nu maar 15 procent tolkvoorziening tijdens werktijd, als dat verandert zouden doven zich meer begrepen voelen en krijgen ze een hogere arbeidsparticipatie.”
Door de invoering van passend onderwijs gaan steeds meer dove kinderen naar reguliere scholen, maar daardoor dreigen ze juist in een isolement te komen, zegt Hallam. „Daar wordt hun niveau van NGT steeds lager en hun sociaal-emotionele ontwikkeling wordt beperkt omdat ze zich niet goed kunnen uiten. Dat isoleert ze, van hun directe omgeving maar ook van de dovengemeenschap omdat ze de taal niet meer goed spreken.”
Dovenschap droomt ervan dat het ooit normaal is om gebarentaal als vak te kiezen op school. „In Australië en de Verenigde Staten is het al een keuzevak, daar is de taal al heel lang erkend.”
Erkenning van gebarentaal zou ook een gebaar zijn naar de dovengemeenschap. „Het is een positief geluid, een erkenning van hun identiteit.” Hallam wordt in gebarentaal aangevuld door een dove collega: „Als wij andere talen leren om in het buitenland te kunnen communiceren, waarom leren we dan niet ook gebarentaal om met doven in Nederland te kunnen praten?”