„NS beperkt korting onterecht tot abonnees”
Mag de NS korting in de daluren alleen voorbehouden aan treinreizigers die een OV-chipkaart op hun eigen naam hebben? Of druist dat in tegen de privacy en leidt dat tot discriminatie van mensen die anoniem willen blijven? En moet de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) hiertegen optreden? De afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State zal zich maandag over deze kwestie buigen.
De NS geeft alleen maar dalurenkorting als iemand een persoonlijk abonnement hiervoor aan zijn chipkaart koppelt. Alle reizen worden dan geregistreerd. Arnhemmer Michiel Jonker spreekt van discriminatie, omdat mensen die anoniem willen reizen dus meer moeten betalen. Voorheen konden reizigers voor de daluren nog een goedkoper los treinkaartje kopen, maar dat is in 2014 afgeschaft.
Jonker legde de kwestie voor aan de rechtbank Gelderland. Hij wil dat de AP op de handelwijze van de NS toeziet en de privacy vooropstelt. De rechtbank gaf hem deels gelijk en gelastte dat de AP in ieder geval onderzoek moest doen naar deze praktijk van de NS. De AP heeft dat inmiddels gedaan maar wil daar inhoudelijk niets over kwijt, omdat de zaak nog onder de rechter is.
Zowel Jonker als de AP ging in hoger beroep bij de Raad van State. De privacywaakhond is er vooral op gebrand een eigen afweging te kunnen maken over de invulling van zijn taken. Onze onafhankelijkheid is een groot goed, zegt een woordvoerster van de AP. De NS is in de zaak die voorligt geen partij, aldus een woordvoerder van de spoorwegen. Uit het onderzoek komt volgens hem naar voren dat de NS geen rare dingen doet met de privacyregels.
De stichting Privacy First en Maatschappij voor Beter OV steunen Jonker. Het gaat om een principiële zaak, zegt Vincent Böhre van Privacy First. „Privacy is een universeel mensenrecht. Feitelijk ruilen mensen die privacy in voor wat korting of een dienstverlening. Ze betalen met persoonsgegevens.” Böhre vergelijkt de NS-zaak met de bonuskaart van de Albert Heijn. Inmiddels bestaat er ook een anonieme bonuskaart.
De NS wijst erop dat vervoersbedrijven de reisgegevens niet kunnen inzien. „Die bevinden zich bij Translink, het bedrijf achter de OV-chipkaart”, laat een woordvoerder weten. Hij benadrukt dat de NS dus niet kan zien waar of wanneer abonnementshouders met de trein reizen. „We hebben daarvoor in Nederland strenge regelgeving en die volgen wij uiteraard.”