Het is volgens de artsenorganisatie KNMG de eerste keer dat het college van procureurs-generaal (de top van het openbaar ministerie), zich uitspreekt over levensbeëindiging bij dementie. De organisatie vindt het opmerkelijk dat het college de mogelijkheid geeft om euthanasie toe te passen bij Alzheimer-patiënten, zij het onder strikte voorwaarden. Zo moet een arts een degelijk onderbouwde diagnose stellen of er sprake is van ondragelijk lijden. Bij de niet vervolgde arts is dat ook gebeurd, aldus het college.

Het dilemma van de demente patiënt die bij bewust zijn een euthanasieverklaring heeft getekend, houdt de KNMG flink bezig. Zodra de patiënt volledig dement is, kan hij „schijnbaar tevreden” leven. Het is dan niet goed voorstelbaar dat een arts dan nog de wens op die verklaring zal uitvoeren.

De KNMG wil de discussie openen over de vraag of dat niet in een eerder stadium kan gebeuren, als daar nog met de patiënt zelf over gesproken kan worden. De Euthanasiewet maakt dat ook mogelijk voor mensen met een vooruitzicht van toenemend lijden door bijvoorbeeld de ziekte van Huntington.

Artsen ervaren twee jaar na invoering van de Euthanasiewet nog steeds knelpunten bij het laatste levensstadium van patiënten, zo concludeert KNMG, die donderdag een symposium over levensbeëindiging houdt.

Zo is er te weinig inzicht en controle op het werk van de regionale commissies die euthanasie moeten toetsen, is er onduidelijkheid over het lage meldingscijfer en bestaat er veel onduidelijkheid over het grijze gebied tussen euthanasie en het medicinaal buiten bewustzijn brengen van stervenden om lichamelijk lijden te beperken.

Als mogelijke oplossingen oppert de KNMG dat de regionale toetsingscommissies voortaan anoniem gemaakte meldingen onderzoeken en dat ze hun bevindingen ook publiceren, zonder dat daarin de naam van arts en patiënt bekend gemaakt wordt. In België gebeurt dit al. Op die manier ontstaat beter inzicht in het werk van de commissies en wellicht stijgt daardoor het aantal meldingen.

Terminale sedatie
Verder pleit de KNMG in navolging van anderen voor een landelijke richtlijn voor zogeheten terminale sedatie. Dat is een medische handeling waarbij een patiënt in de laatste levensfase zodanig gedrogeerd wordt dat hij of zij niet overbodig lichamelijk hoeft te lijden tijdens het stervensproces. Hierbij wordt formeel geen euthanasie gepleegd, omdat de arts geen levensbeëindigende handeling verricht. Maar de scheidslijn is vaag. Richtlijnen zouden meer duidelijkheid moeten geven.

Daarnaast pleit de KNMG voor betere afspraken over medische handelingen die tot de dood leiden, zonder dat de patiënt daarom heeft verzocht. Hiervan wordt geen melding gedaan, terwijl dit wel degelijk verantwoord volgens vastgestelde normen en zorgvuldigheidsregels kan gebeuren. Er is echter geen extern toezicht op.