Die uitzonderingspositie, waardoor Nederland meer mest op boerenland mag uitrijden dan andere EU-landen, is heel belangrijk voor veel boeren om hun hoofd boven water te kunnen houden. Maar de soepele regeling kwam op het spel te staan omdat Nederlandse boeren sinds de zomer van 2015 hun veestapel fors uitbreidden. Ze konden er koeien bij nemen omdat ze voortaan zo veel melk mochten verkopen als ze wilden.

Van Dam schrijft de terugdringing van het mestoverschot toe aan de maatregelen die hij met de boeren, de veevoerfabrikanten en de zuivelindustrie heeft afgesproken. Zo zijn er ruim 160.000 koeien geslacht en zijn veel andere koeien overgestapt op voer waardoor ze minder ongewenste meststoffen uitscheiden.

De staatssecretaris waarschuwt wel dat het het jaar nog niet om is en het dus nog kan misgaan. „Voorwaarde is wel dat de boeren dit resultaat de komende maanden vasthouden en de veestapel niet toch weer laten groeien.” Hij vreest voor de gevolgen van de rechtszaken die boeren hebben aangespannen om te voorkomen dat ze koeien moeten afstaan en wijst erop dat die nog roet in het eten kunnen gooien. Dat is volgens Van Dam „het grootste risico”.