Suriname profiteert van lange verkiezingsstrijd
Het duurt nog precies een jaar voordat in Suriname verkiezingen worden gehouden. Voor de bevolking wordt dat een aantrekkelijk jaar, want de regering laat zich in de aanloop van de stembusstrijd traditiegetrouw van haar beste zijde zien.
„Nee, het is geen verkiezingsstunt”, roepen de president, de vice-president en de ministers in koor. Vrijwel iedere dag krijgen ze overdreven veel aandacht in de media omdat er weer een startsein is gegeven voor het asfalteren van een weg. Buurten en wijken die jarenlang nagenoeg onbereikbaar waren omdat het leek alsof bommenwerpers zojuist hun vernietigende lading op de toegangswegen hadden gedumpt, worden stuk voor stuk van een strak laagje asfalt voorzien.
De regeringscoalitie onder leiding van president Ronald Venetiaan heeft, zelfs voor Surinaamse begrippen opvallend vroeg, de propagandamachine in werking gezet. Want de Nieuw Front-coalitie voelt de hete adem van de oppositie, in het bijzonder van de Nationale Democratische Partij (NDP) van ex-dictator Desi Bouterse, in de nek en mag vrezen bij de volgende verkiezingen te worden verslagen.
De huidige regering heeft haar populariteit sinds haar aantreden vier jaar geleden danig zien teruglopen. Na het debacle van de vorige regering onder leiding van president Jules Wijdenbosch, waarbij corruptie en vriendjespolitiek hoogtij vierden, hadden de Surinamers gehoopt dat de oude garde met Venetiaan voorop nu wel orde op zaken zou stellen en het land, met al zijn potenties, eindelijk in de richting van de welvaart zou voeren.
Maar opnieuw zijn de kiezers bedrogen uitgekomen. Alle schone beloften hebben de vier coalitiepartijen niet waargemaakt en kort nadat de regering-Venetiaan in het najaar van 2000 aantrad, vervielen de politici weer in hun oude fouten en werd het eigenbelang boven het algemeen belang gesteld.
Koren op de molen voor de NDP van Bouterse, die haar aanhang gestaag ziet groeien. Zorgen dus voor Venetiaan, die nog graag aan een derde termijn wil beginnen. Maar de Nieuw Front-coalitie, waar behalve zijn Nationale Partij Suriname (NPS) ook de Hindoestaanse Vooruitstrevende Hervormings Partij (VHP), de Javaanse Pertjajah Luhur en de Surinaamse Partij van de Arbeid (SPA) deel van uitmaken, hangt na vier jaar regeren als los zand aan elkaar.
Niet in de laatste plaats omdat de machtige VHP uiteen dreigt te vallen nu de partij het moet stellen zonder partijvoorzitter en nestor Jagernath Lachmon, die bijna drie jaar geleden overleed. Achter de schermen heeft een enorme machtsstrijd plaats over de vraag wie het binnen de partij voor het zeggen heeft.
De SPA zag twee jaar geleden ook haar voorman wegvallen toen Fred Derby plotseling stierf. Daarmee verloor de arbeiderspartij haar gezicht en waarschijnlijk ook haar bestaansrecht. Want de kiezers kozen niet voor de SPA, maar voor de charismatische Derby.
Dat het Nieuw Front in de huidige samenstelling de verkiezingen ingaat, staat nog niet vast. Vanuit de NDP wordt nu al getrokken aan ontevreden VHP’ers die zich niet terug kunnen vinden in de slappe houding van Venetiaan, wiens beleid de Surinamers maar weinig voorspoed heeft gebracht. En mocht het Nieuw Front, al dan niet in deze combinatie, toch als winnaar uit de bus komen bij de verkiezingen van mei 2005, dan nog is het niet zeker dat de combinatie op het pluche komt. De ervaring in Suriname heeft geleerd dat pas na de verkiezingen de lijnen definitief worden getrokken en dat partijleden niet schromen in ruil voor een aantrekkelijke functie het kamp van de tegenstander binnen te stappen.
De NDP, die het in de opiniepeilingen goed doet, is immers nooit te beroerd om een paar ministersposten aan dissidente leden van andere partijen in het vooruitzicht te stellen. Ook dat heeft de ervaring geleerd. Het was ook de reden dat de NDP met de inmiddels afvallige Wijdenbosch in 1996 aan de macht kon komen.
En dus moeten Venetiaan en regering alle zeilen bijzetten om de kiezer voor zich te winnen, iets dat ze in de voorbije vier jaar niet is gelukt. Infrastructurele werken worden in rap tempo uitgevoerd, fraaie plannen voor het creëren van werkgelegenheid worden gepresenteerd en rooskleurige cijfers over de toekomst van Suriname als het Nieuw Front aan de macht blijft worden het volk voorgehouden.
Het zijn vooral bedrijven die van de werkdrift van de regering profiteren. „De verkiezingstijd is voor veel bouwbedrijven een prettige periode, want in de maanden daaraan voorafgaand regent het opdrachten”, zegt aannemer Hugo Fernand. „Van een partijcentrum schilderen tot het baggeren van sloten om zo veel mogelijk goodwill te kweken. Maar in feite gaat het om verkiezingspropaganda op kosten van de belastingbetaler, want de aannemers worden toch echt door de staat betaald en niet door een partij.”
Maar ook gewone Surinamers hebben weinig moeite met de vrijgevigheid van hun bestuurders. „Iedere vijf jaar maken we dit een paar maanden mee”, zegt verpleegster Maricia Vrede. „Als je iets voor elkaar wilt krijgen dan is dit de juiste tijd. Je zult zien dat wij, evenals ambtenaren, weer een salarisverhoging krijgen, de weg voor mijn huis wordt weer keurig egaal gemaakt. We genieten er maar van, want vervolgens gebeurt er weer jaren niets. Ongeacht op wie we stemmen.”