Bemiddeling van VS kan spanningen rond Tempelberg verminderen
De veiligheidssituatie in Israël is de laatste weken flink verslechterd. Binnen een paar weken lijkt de rust die er de afgelopen maanden was, overgegaan te zijn in een soort nieuwe intifada. Steen des aanstoots blijft de Tempelberg in Jeruzalem. Deze heilige plaats voor Joden is dat ook voor moslims. Op de Tempelberg staat namelijk zowel de Rotskoepel als de al-Aqsamoskee. Voor moslims is deze berg na Mekka en Medina de heiligste plaats ter wereld.
Nadat Israëlische Arabieren enkele weken geleden op deze plaats twee Israëlische politiemensen hadden doodgeschoten, heeft Israël de veiligheidsmaatregelen voor toegang tot de Tempelberg verscherpt. Zo zijn er veiligheidspoortjes geïnstalleerd waar moslims, die op de berg willen bidden, doorheen moeten. Die weigeren dat echter omdat Israël met deze maatregelen de toegang tot de Rotskoepel en de al-Aqsamoskee zou belemmeren.
De situatie rond de Jeruzalemse Tempelberg is al jaren uiterst gecompliceerd. Zo hebben moslimgeestelijken, onder toezicht van Jordanië, zeggenschap over de berg, maar is Israël uiteindelijk verantwoordelijk voor de veiligheidssituatie. Joden en christenen hebben bezoekrecht van de berg, maar mogen er niet bidden. Alleen moslims hebben er gebedsrecht. Het lijkt erop dat het fragiele evenwicht door de aanslag op de Israëlische politiemensen nu definitief verstoord is.
Ondertussen neemt het geweld tussen Palestijnen en Israëliërs de laatste dagen intifada-achtige vormen aan. Iedere dag zijn er hevige rellen rond de Tempelberg en in Palestijnse gebieden, en vrijdagavond heeft een Palestijnse terrorist drie Joden vermoord die aan de sabbatsmaaltijd zaten.
De Palestijnse president Abbas heeft, om de situatie nog ingewikkelder te maken, ook nog eens alle samenwerking met Israël op het gebied van veiligheid opgezegd. Het was juist deze samenwerking die de afgelopen tijd geweld tussen Israël en de Palestijnen voorkwam.
Het lijkt erop dat de partijen er zelf niet meer uitkomen. Israël weigert de veiligheidspoorten te verwijderen en moslims weigeren via die poortjes de Tempelberg te betreden. Ze menen recht te hebben op een onbelemmerde toegang om aan hun gebedsplichten te kunnen voldoen.
Vandaag praat de Veiligheidsraad over de situatie in Jeruzalem. Maar de geschiedenis heeft duidelijk gemaakt dat de VN wel de laatste instantie vormen waarnaar geluisterd wordt.
Dat Israël maatregelen neemt om de veiligheid rond de Tempelberg te vergroten, is noodzakelijk en zijn goed recht. In Jeruzalem zou men momenteel broeden op een uitweg uit de patstelling, zonder gezichtsverlies. Het verleden heeft aangetoond dat de Israëlische autoriteiten en de moslimgeestelijken die de islamitische heiligdommen op de Tempelberg beheren op een bijna mysterieuze wijze en ondanks luid geuite vijandschap toch redelijk goed konden samenwerken. Misschien ligt er een rol voor de VS om via de hoeder van de islamitische heiligdommen, Jordanië, te proberen het evenwicht tussen beide partijen te herstellen. Want als er niet snel wordt gedeëscaleerd, kan dit conflict de hele regio in brand zetten.
