Dat de Israëlische regering besloot poortjes met metaaldetectors te plaatsen bij de ingangen voor de Tempelberg, is begrijpelijk. Als ze niets zou doen, bestaat de kans dat gewapende moslims opnieuw politieagenten doodschieten.

Metaaldetectors staan ook elders. Ook Joden en christenen die de Tempelberg bezoeken worden gecontroleerd op wapens. Iedereen die het plein voor de Westelijke Muur op wil, moet zich aan een veiligheidsinspectie onderwerpen. En hoeveel andere plekken op de wereld zijn er niet waar beveiligers er op toezien dat terroristen geen wapens naar binnen smokkelen?

De Israëlische regering zegt dat de nieuwe veiligheidsmethode geen verandering betekent van de status quo. Dat wil zeggen: de gebedsrechten van de moslims worden niet ingeperkt. Joden en christenen hebben bezoekrechten op bepaalde uren. Ook houdt het door Jordanië betaalde Waqf-departement (de islamitische dienst die de Tempelberg bestuurt) zelfbestuur over dit gebied, dat zij Al-Haram Al-Sharif, of kortweg al-Aqsamoskee noemen.

Israël echter houdt de soevereiniteit. Dat wil onder meer zeggen dat Israël bepaalt wie de berg wel en niet op mag. Iemand die denkt dat Israël de soevereiniteit over deze heilige plaats opgeeft in ruil voor een of andere vage vredesregeling, leeft in een fantasiewereld. De Tempelberg is de belangrijkste plaats voor het Jodendom. En de mensen zijn hier religieus, en geen atheïstische materialisten die hun rijke tradities opgeven.

Waarom braken er protesten uit onder moslims? In de eerste plaats erkennen zij de Israëlische soevereiniteit niet. Zij gaan er niet mee akkoord dat Israël zonder overleg nieuwe veiligheidsmaatregelen introduceert. In de tweede plaats geloven zij dat er wel degelijk sprake is van verandering. Zo zijn de poortjes praktisch lastig. Sleutels op zak? Om de haverklap beginnen de apparaten luid te piepen. En hoe moet het op vrijdag? Dan komen tienduizenden moslims naar de berg. Het is onmogelijk uren in de rij te staan in de brandende zon. Israëliërs hebben gelijk als ze zeggen dat betere veiligheidsmaatregelen nodig zijn, Palestijnen als ze zeggen dat de poorten niet praktisch zijn.

Israël had de crisis mogelijk kunnen voorkomen als het met de Waqf had overlegd over betere veiligheidsmaatregelen. Ze hadden misschien tot overeenstemming kunnen komen over meer camera’s of het selectief inspecteren van verdachte personen. Maar ook de Waqf had de crisis kunnen voorkomen. Deze had de veiligheidspoortjes eerst kunnen accepteren en onmiddellijk daarna intensief overleg met Israël kunnen beginnen over praktischer oplossingen.

In de loop van de week bleken beide partijen niet meer toe te kunnen geven. Israël kon dat niet omdat het dan slapheid wordt verweten. Moslims konden niet toegeven omdat ze zich dan alsnog neerleggen bij regels die Israël oplegt. De rest van de wereld heeft opnieuw kunnen zien dat religie een belangrijke rol speelt in het conflict.