Het huis is gebouwd op een rots aan de rand van een villawijk in Victoria, de hoofdstad van de provincie British Columbia. Wie een blik naar buiten werpt krijgt een imposant uitzicht op de Pacific (Stille Oceaan) die pal aan zijn beeldentuin grenst en waar soms zomaar een walvis voorbijzwemt, waar herten in de tuin grazen en waar bald eagles (kale adelaars met sneeuwwitte kop en okergele snavel) hoog boven het wateroppervlak zweven.

Bijna veertig jaar wonen Maarten en zijn vrouw Nadina Schaddelee op dit plekje en ze genieten elke dag volop van de feeërieke omgeving. De beeldhouwer, wiens werk overal in de wereld wordt verkocht, voelt zich een bevoorrecht mens en toont zich „dankbaar voor de van God gekregen talenten. Het is genade, net zoals elke dag die je leeft.” Hij wijst op een rots in zijn achtertuin die dienstdoet als zitbank: „Onze rots van dankbaarheid (”rock of gratitude”). Elke dag zitten Nadina en ik hierop en vertellen we elkaar hoe dankbaar we zijn voor alles wat we hier hebben.”

Maarten Schaddelee emigreert als 8-jarig jongetje in 1955 met zijn ouders en drie oudere broers naar Canada. Ze komen oorspronkelijk uit Soest, waar de familie Schaddelee een bakkerij runt, maar „mijn vader wilde vooruit en zag mogelijkheden in Canada”, vertelt de beeldhouwer. Na 62 jaar is hij zijn moerstaal nog niet vergeten, maar onbewust schakelt hij steeds weer over op het Engels. Een jaar na aankomst van de Schaddelees in Canada opent vader in Victoria de Dutch Bakery. Na zijn schooltijd gaat ook Maarten in de zaak aan de slag.

De bakkerij annex restaurant is nog op dezelfde locatie in het centrum van de stad te vinden en inmiddels uitgegroeid tot de bekendste van Victoria. En met 24 man personeel tevens een van de grootste. De derde generatie Schaddelee runt nu het bedrijf.

Falend hart

Tot 1991 steekt Maarten zijn energie in de bakkerij, in zijn vrije tijd houdt hij zich bezig met houtsnijwerk en beeldhouwen. Tot het opspuiten en versieren van taarten hem te benauwd wordt. „Ik kon m’n ei niet langer kwijt en besloot het roer volledig om te gooien. Mijn hobby werd mijn beroep.” Vader toonde begrip voor de keuze die zijn zoon maakte. „Hij was eigenlijk heel trots”, zegt Maarten.

Er is nog een reden voor Maarten om zijn hart te volgen. Hij heeft een slechte gezondheid. „Ik kreeg een hartaanval, mijn vrouw vond mij in huis en ik belandde in het ziekenhuis. Dat is mij twee keer overkomen. Je kunt dus wel stellen dat mijn hart voor mij het besluit nam om beeldhouwer te worden en de familiezaak te verlaten. En eerlijk, sinds die tijd loop ik voortdurend met een glimlach op mijn gezicht. Die is er niet meer van af te krijgen.”

Schaddelee houdt zich eerst vooral bezig met houtsnijwerk. Het liefst ‘portretteert’ hij de dierenwereld aan de westkust van Canada. De kunstenaar krijgt steeds meer bekendheid met zijn glad gepolijste houten adelaars, walvissen en zeehonden. Zijn werk wordt zelfs geëxporteerd. Inmiddels zijn in musea in British Columbia, maar ook in overheidsgebouwen, in universiteiten en het openbaar domein zijn kunstwerken te bewonderen. En niet alleen vervaardigd in verschillende houtsoorten, want vanaf de tweede helft van de jaren negentig van de vorige eeuw gaat Schaddelee zich ook toeleggen op beeldhouwwerk in natuursteen.

Zijn enthousiasme voor deze tak van sport groeide vooral na het bestuderen van het leven van de Italiaanse architect, dichter, beeldhouwer en schilder Michelangelo (1475-1564). Hij rondde die studie af met een reis naar Italië in 1997. De Nederlandse Canadees raakte er zo geïnspireerd en gefascineerd dat hij vervolgens borstbeelden maakte van onder anderen Michelangelo en Leonardo da Vinci.

Nu werkt hij graag en veel met marmer. Een van zijn eerste werken werd een buste van Clara van Assisi, gemaakt voor de nonnen van het klooster in Duncan, een dorp op Vancouver Island.

Galabijeenkomsten

Een groot deel van Schaddelees woning in Victoria dient als expositieruimte. De kunstenaar is al jarenlang een bekende Canadees, wat tot gevolg heeft dat andere beroemdheden in Amerika en Canada graag een Schaddelee aanschaffen. Voor de bekende Amerikaanse muziekproducent David Foster maakt hij jaarlijks de awards (een uit het fijnste hout gesneden adelaar) die worden uitgereikt aan Amerikanen en Canadezen die zich op hun vakgebied verdienstelijk hebben gemaakt voor de samenleving. De prijsuitreikingen hebben plaats tijdens galabijeenkomsten waarvan de opbrengst gaat naar ouders die de kosten van orgaantransplantaties voor hun zieke kind niet kunnen betalen. Miljoenen dollars worden er tijdens deze gala’s opgehaald.

Een ander bekend stuk vervaardigde Schaddelee na de aanslagen van 11 september 2001. „Na die tragedie in New York wilde ik ook iets doen en maakte ”Wings of Compassion”; een arend, uitgehouwen in wit marmer, die met zijn vleugels de zielen omarmt van de mensen die omkwamen bij de aanslag in New York. Het is gekocht door een gepensioneerde piloot die ”Wings of Compassion” heeft geschonken aan het C. R. Smith’s American Airline Museum in Fort Worth in Texas.”

Deuren naar spiritualiteit

Het scheelde niet veel of het houtsnijwerk ”De zestien deuren” had een plek gekregen in het gebouw van de Verenigde Naties in New York. Een hooggeplaatste functionaris van de VN kwam bij Schaddelee op bezoek om dit werk te bekijken. „Ze stak haar bewondering hiervoor niet onder stoelen of banken en vond het zeer geschikt voor een permanente plek in het VN-gebouw”, vertelt de kunstenaar. „Maar helaas ik heb nooit meer iets van haar gehoord”. Het werk telt zestien panelen, die deuren verbeelden met daarop kleurrijke afbeeldingen van zestien wereldgodsdiensten en geloofstradities. „Ik wil met deze ”deuren naar spiritualiteit” aangeven dat men respect voor elkaars traditie en religie moet tonen.”

De jaren gaan tellen voor Schaddelee. „Ik werk nu iets minder en wat ontspannener. Zo kan ik ervan blijven genieten.” En oude wens van hem is nog niet vervuld: „Ik zou het erg fijn vinden nog eens in Nederland te kunnen exposeren.”