Iedere dag sterven er in Amerika 1000 veteranen uit de Tweede Wereldoorlog. „Het is triest dat veel mensen die in de oorlog hebben gevochten dit eerbetoon aan de grootste generatie niet meer kunnen zien”, zegt Roderick V. Bell, manager van het World War II Memorial in Washington.

Dit weekend -Memorial Day Weekend in de Verenigde Staten (een soort veteranendag)- moet alles na jaren van wachten goed komen. Duizenden veteranen uit alle staten komen naar de hoofdstad. Zaterdag wordt het Tweede-Wereldoorlogmonument officieel geopend.

President George W. Bush -hij woont op loopafstand- is uitgenodigd om het monument voor het Amerikaanse volk in ontvangst te nemen.

Voor van alles is in Washington een monument te vinden: verschillende door de Amerikanen gevoerde oorlogen (Korea, Vietnam), presidenten (Lincoln) en historische gebeurtenissen. De Tweede Wereldoorlog leek vergeten. Dat is tegen het zere been van betrokkenen.

In Europa bijvoorbeeld, daar is wel het nodige aan standbeelden en monumenten voor hen opgericht. Maar thuis niet. Er dienden tijdens de Tweede Wereldoorlog wereldwijd 16 miljoen Amerikanen. Van hen kwamen er 400.000 niet levend thuis.

Begin jaren negentig nam de toenmalige president Clinton het initiatief voor een herdenkingsplek. Het Congres keurde in 1993 de plannen goed en in september 2001 begon de bouw. Dit nadat president Bush een wet ondertekende die een eind maakte aan de juridische bezwaren tegen het monument, dat volgens tegenstanders een architectonisch gedrocht is.

Het lijkt wel of de Amerikanen in het ontwerp en de bouw van het nieuwe monument tegenover hun Tweede-Wereldoorlogveteranen iets goed willen maken. Enorme granieten pilaren overweldigen de bezoeker.

In het midden van het monument is een vijver met fonteinen en een muur, de Vrijheidsmuur, met 4000 gouden sterren. Iedere ster staat voor honderd gedurende de Tweede Wereldoorlog gesneuvelde soldaten. Bezoekers kunnen vrij door het monument lopen.

Het monument is al een tijdje open. Het is een indrukwekkend bouwwerk, dat aan de National Mall een plaats vond tussen de sobere obelisk van het Washington Monument en het neoklassieke Lincol Memorial.

Volgens Bell is het monument veruit het mooiste van heel Washington. „De architectuur, de symboliek: het geeft een heel apart gevoel. Ik heb hier al mensen huilend zien zitten.”

Het kunnen veteranen zijn maar ook kinderen van veteranen, aldus Bell. „Sommigen laten bloemen, foto’s of andere spullen achter bij de pilaar met de naam van hun thuisstaat. Naar hen kijken geeft een heel apart gevoel, dat niet is te beschrijven.”

De organisatie verwacht dit weekend meer dan 300.000 mensen in Washington van wie een groot deel veteranen. Bell: „Het is misschien wel de laatste keer dat zo veel ex-militairen uit de Tweede Wereldoorlog op één plek bij elkaar zijn.”

Het Memorial Day Weekend vormt de aftrap voor een honderd dagen durende campagne in de Verenigde Staten om de veteranen uit de Tweede Wereldoorlog te eren. In veel staten zijn activiteiten.

„We zijn blij eindelijk een plek te hebben waar we de mannen en vrouwen kunnen eren die de wereld van tirannie hebben gered”, zegt Bell. „Het nieuwe monument staat voor Amerikaanse eenheid en is een tijdloze herinnering aan de morele kracht die mensen in een moeilijke tijd van de geschiedenis samenbond.”

De Amerikaanse veteranen krijgen het dus druk deze zomer. Naast aanwezigheid in eigen land worden ze ook zo veel mogelijk in Europa verwacht. Volgende week bij de herdenking van D-day in Normandië en later in het jaar bij festiviteiten in Europa.

Maar eindelijk hebben ze nu ook in eigen land een plaats om naartoe te trekken.