Hendriksen & Reitsma: halve eeuw orgelbouwer in Nunspeet
Op 12 april 1966 schreven Wouter Hendriksen en Pieter Reitsma uit Nunspeet zich bij de Kamer van Koophandel in als orgelmakers. Hendriksen deed in het orgelmakersvak jarenlang ervaring op bij de firma’s Reil te Heerde en Van den Berg & Wendt te Zwolle. Bij die laatste werkte ook Pieter Reitsma. Na restauraties van orgels in de hervormde kerken van Dalfsen en Nunspeet bouwden ze in 1967 –een halve eeuw geleden– hun eerste nieuwe orgel: voor de christelijke gereformeerde Dorpskerk in Nunspeet.
De vijftig volgende nieuw gebouwde instrumenten variëren in grootte van 6 stemmen (de gereformeerde gemeente in Oosterend, Texel) tot 39 registers verdeeld over 3 klavieren en pedaal (de christelijke gereformeerde Beth-Elkerk in Sliedrecht). Verder voerde het bedrijf ongeveer 45 restauraties en uitbreidingen uit. Tevens werden aan enkele tientallen orgels wijzigingen aangebracht of groot onderhoud gepleegd. Het laatste volledig nieuw gebouwde orgel werd in 1999 geleverd aan de christelijke gereformeerde Oenenburgkerk in Nunspeet. Momenteel heeft men ongeveer 120 orgels in onderhoud.
Begin 2007 is het bedrijf overgenomen door Geurt de With. Deze begon bij orgelpijpenmakers Stinkens in Zeist en is inmiddels veertig jaar werkzaam bij Hendriksen & Reitsma. In de hoogtijdagen van de Nunspeetse orgelmakerij waren er 22 mensen in dienst. Op dit moment wordt het bedrijf geleid door De With, waarbij deze gebruikmaakt van zzp’ers.
Het eerste orgel van de firma, gebouwd in 1967, markeert de neobarok in optima forma. Dat was de heersende trend, aldus De With. „In later jaren zijn bij nieuw gebouwde orgels de scherpe kantjes er wel afgegaan.” Zoals bij de hervormde Westerkerk in Capelle aan den IJssel (1985)? Volgens De With draagt dat instrument nadrukkelijk het stempel van Jan Jongepier, die er als adviseur bij was betrokken. In technisch opzicht heeft deze trend zich voortgezet bij de bouw van het orgel in de hervormde kerk te Elspeet in 1989. Wat de klankgeving betreft kan De With geen kantelpunt aanwijzen waarbij van een omslag gesproken kan worden. „We hebben altijd onze eigen lijn gevolgd, zoals bij het laatste instrument in de Oenenburgkerk in Nunspeet.”
Bij lopende projecten komt De With in toenemende mate corrosie van loden conducten en pijpwerk tegen. „In ons orgel in de gereformeerde kerk te Oud-Horne (1986) hebben we recent de gecorrodeerde conducten verwijderd en nieuwe gemaakt van een legering van lood met minimaal 15 procent tin. Hetzelfde verschijnsel gaan we verhelpen in het Steendamorgel in de gereformeerde kerk in Opeinde en in het Fonteijn & Gaalorgel in de hervormde Westerkerk in Kampen. Mogelijk komen er nog meer op ons pad.”
Donderdag 29 juni heeft Hendriksen & Reitsma tijdens een feestelijke bijeenkomst in de Oenenburgkerk in Nunspeet stilgestaan bij het jubileum. Tevens verscheen een jubileum-cd, ingespeeld door organist Evert van de Veen.
