De marinebasis in Den Helder staat deze week bol van de maritieme activiteiten. Bezoekers kunnen vanaf vrijdag tijdens de Marinedagen en SAIL Den Helder drie dagen lang schepen bezichtigen, demonstraties bijwonen, maar ook zelf de handen uit de mouwen steken. Abseilen, brandje blussen of militair materieel testen.

De Koninklijke Marine haalt alles uit de kast om bezoekers een indruk te geven van de zeestrijdkrachten. „Bezoekers kunnen nog meer dan anders deelnemen aan activiteiten”, zegt luitenant-ter-zee 1 Bernd Roelink van de marine. „Dit is de ultieme kans om een kijkje in de keuken van de marine te nemen.”

De marine verwacht zo’n 350.000 bezoekers. Volgens Roelink is dat niet te druk. „We beschikken over een enorme marinehaven.” Vier jaar geleden trokken de twee nautische evenementen 330.000 bezoekers, bij regenachtig weer.

Piraten

Hoogtepunt van de Marinedagen vormen de demonstraties in de haven. Het Korps Mariniers laat zien hoe het piraten aan boord van een gekaapt vrachtschip uitschakelt. Net als in het echt, bijvoorbeeld op het vrachtschip Taipan in 2010 voor de kust van Somalië.

Mariniers voeren vanaf het water landingen uit. De vechtjassen banen zich met een landingsvaartuig al schietend een weg naar de wal om daar een groep burgers te ontzetten. Abonnees van deze krant kunnen zaterdag deelnemen aan deze demonstratie (zie kader).

Een trekker is Zr.Ms. Karel Doorman. Het publiek kan voor het eerst tijdens de Marinedagen een kijkje nemen aan boord van de grootste oorlogsbodem van de Koninklijke Marine. Het immense logistiek ondersteuningsschip ligt weer spic en span in de haven.

Het joint support ship, met rugnummer A833, verdween begin vorig van de radar nadat de twee hoofdelektromotoren door een ontwerpfout waren uitgevallen. Het 205 meter lange vaartuig dobberde maandenlang doelloos voor de kade. De 80 ton wegende motoren zijn uit het schip gezaagd, opgestuurd naar de fabrikant en na reparatie weer teruggeplaatst.

Iets verderop ligt Zr.Ms. Tromp. Bezoekers kunnen aan boord van het luchtverdedigings- en commandofregat fungeren als roerganger, raketten afvuren, verbindingen optuigen of trossen leggen. Of even een fitheidstest ondergaan. De onderzeeboot Bruinvis is vanbinnen te bekijken.

Losse flodders

Mariniers slaan op het marineterrein een compound op, een kamp net als tijdens een uitzending in bijvoorbeeld Afghanistan. Bezoekers kunnen de klimtoren bedwingen, van een tokkelbaan zoeven of op ski’s stappen. Kleine rupsvoertuigen staan klaar voor een ritje over het terrein.

Kinderen mogen in het activiteitenkamp explosieven opsporen in het zand. Of een hindernisbaan afleggen, schieten met losse flodders of turen door speciale nachtzichtkijkers. Maar eventueel ook een survivalparcour over water afleggen.

„De belastingbetaler krijgt tijdens de Marinedagen de gelegenheid om te zien waar zijn belastinggeld blijft”, legt Roelink uit. „Er wordt veel geklaagd over de krijgsmacht, maar we zijn trots op het prachtige materieel dat we nog hebben.”

Terug naar de Gouden Eeuw

SAIL Den Helder brengt bezoekers terug naar het Nederland van de Gouden Eeuw. Eeuwenlang bevoeren Nederlandse zeilschepen de wereldzeeën. De stoommachine nam de zeilvaart de wind uit de zeilen.

Het leven aan boord van de zeilschepen was hard en vol ontberingen. Discipline en hiërarchie voerden de boventoon. Veel bemanningsleden kwamen in zware stormen om, wanneer ze toch de mast in moesten klimmen om de zeilen te reven.

„Den Helder verwelkomt de drie allergrootste nog varende tall ships ter wereld”, zegt Anke de Vries, hoofd communicatie van SAIL Den Helder, niet zonder trots. De imposante Russische windjammers Sedov (117 meter) en Kruzenshtern (114,5 meter) en de Spaanse Juan Sebastian de Elcano (113 meter) doen Den Helder aan.

Armada

Verder meren er morgen dertig kleinere, maar niet minder interessante tall ships uit achttien verschillende landen af bij de rede van Texel en varen morgenmiddag de haven van Den Helder binnen, samen met 157 schepen van het Nationaal Varend Erfgoed. „Een armada aan historische schepen. In totaal ligt er straks 4 kilometer aan schepen langs de wal.”

Nederland bezit de grootste collectie varend erfgoed ter wereld. De vloot –authentiek, goed onderhouden en uniek– bestaat uit klippers en tjalken, zeilwherry’s, reddingboten, kotters, Langedijkers en akkerschuiten, rond- en platbodems, hoogaarzen en botters, bakdekkers en zalmschouwen, om maar eens wat te noemen.

Vrijdagmiddag vindt de zogenaamde crew parade plaats. Meer dan 1000 bemanningsleden van de tall ships zullen of gekleed in het uniform van hun land, of ludiek uitgedost, vanuit de haven naar de binnenstad paraderen. Matrozen klimmen regelmatig in de masten. Huzarenstukje.

Magie

SAIL Den Helder is dit jaar grootser opgezet dan ooit, legt De Vries uit. „Bezoekers worden ondergedompeld in de magie van de tall ships. De historische verhalen over het trotseren van orkanen en piraten komen hier tot leven. Het evenement bestaat niet alleen uit bootjes kijken, maar biedt activiteiten op de wal, op het water en in de lucht.”

Sommige schuiten zijn opengesteld. Met een aantal schepen is –tegen betaling– een rondvaart mogelijk. Bezoekers kunnen verder een rondvlucht met een helikopter maken: tien minuten voor 75 euro, inclusief koffie.

De Vries verwacht 350.000 tot 400.000 bezoekers. „We denken dat we de 330.000 bezoekers van 2013 overtreffen. Het evenement viel toen letterlijk in het water. De weersverwachtingen zijn goed.”

Deelnemen aan demonstratie mariniers

De Koninklijke Marine biedt twintig RD-lezers zaterdag de kans deel te nemen aan een exclusief programma. Deelnemers nemen ’s ochtends met mariniers in de compound een hindernisbaan. Klimmen, rennen, kruipen. Neem droge kleren mee!

Na een lunch op de bovenste verdieping van gebouw de Zeehaen –met een prachtig uitzicht over de marinebasis– kan de groep meedoen aan een demonstratie. Gewapende mariniers moeten de groep ontzetten en met een landingsvaartuig in veiligheid brengen. Aansluitend volgt er een vaartocht door de haven.

Zaterdag 24 juni

09.00 – Marineterrein open.

10.30 – Hindernisbaan op de marinierscompound.

12.15 – Verzamelen bij gebouw de Zeehaen.

13.30 – Compleet verzorgde broodjeslunch.

15.00 – Demonstratie mariniers met rondvaart landingsvaartuig.

15.30 – Einde programma.

Aanmelden kan tot uiterlijk donderdag 18.00 uur via binnen@refdag.nl o.v.v. Marinedagen. De redactie kiest twintig deelnemers.