FNV-Voorzitter De Waal reageerde laaiend en zei dat de VVD-bewindsman beter zijn bureau kan leegruimen. PvdA-minister Vermeend (Sociale Zaken) sprak over een „praatstuk” van zijn staatssecretaris en herhaalde dat het avv’en niet ter discussie staat. Een paar jaar geleden floot premier Kok Hoogervorst al terug op dit onderwerp.

Werknemers die ziek worden, hebben wettelijk recht op 70 procent van hun laatst verdiende loon gedurende het eerste jaar dat ze ziek thuis zitten. In de meeste CAO’s wordt dat loon aangevuld tot het volledige salaris dat de werknemer vóór zijn ziekte ook al kreeg. Volgens Hoogervorst worden zieke werknemers door deze CAO-afspraken niet aangespoord weer aan het werk te gaan omdat ze hetzelfde loon houden. Hij zou het liefst zien dat werkgevers en vakbonden in CAO’s niet meer dergelijke afspraken maken, zodat zieken direct, en niet pas na een jaar als ze de WAO ingaan, de nadelige gevolgen in hun portemonnee voelen.

Officieel kan de overheid niets doen aan de huidige CAO-praktijk. Werkgevers- en werknemersorganisaties maken de collectieve afspraken. De overheid komt pas in beeld als de CAO’s aan de minister van Sociale Zaken worden voorgelegd. Die verklaart de CAO’s dan in de regel algemeen verbindend. Dat betekent dat ze ook geldig worden voor alle werknemers in de betreffende sector die niet bij een CAO zijn aangesloten.

Door dat algemeen verbindend verklaren komen dus meer werknemers onder de gemaakte CAO-afspraken te vallen. Het gaat daarbij om slechts 7 procent van het totale aantal werknemers. Toch reageren de vakbonden verontwaardigd op de suggestie van Hoogervorst. Die zou namelijk veel verstrekkender gevolgen hebben dan hij doet voorkomen. Volgens de woedende FNV-voorman De Waal worden uiteindelijk niet alleen die 7 procent, maar alle werknemers gedupeerd omdat afspraken met werkgeversorganisaties over bovenwettelijke uitkeringen bij ziekte niet meer mogelijk zullen blijken als sommige werkgevers zich er niet meer aan hoeven te houden.

Er zal oneerlijke concurrentie ontstaan tussen de bedrijven die zich wel aan dergelijke CAO-afspraken moeten houden (en dus duurder uit zijn) en bedrijven die zich daar niets meer van aan hoeven te trekken. Dat zal nieuwe afspraken vrijwel onmogelijk maken en dus de nu gangbare bovenwettelijke uitkeringen laten sneuvelen, meent de FNV.

Ook de politiek onderkent dit gevaar. PvdA, CDA en GroenLinks vinden dat Hoogervorst niet in dit primaat van de sociale partners mag treden. D66 wil dat het verworven recht voor werknemers in het eerste ziektejaar niet wordt aangetast. Het is dus niet waarschijnlijk dat in het kabinet een meerderheid ontstaat voor het niet-avv’en van CAO’s.

Nu de meningsverschillen tussen de verschillende bewindslieden weer aan de oppervlakte zijn gekomen, wordt het lastig voor het kabinet om het over andere onderwerpen aangaande de WAO wel eens te worden en dus om nog voor de verkiezingen van 15 mei tot een standpunt over de WAO te komen.