„Gedrag christen vormt kerkbeeld in samenleving”
De christenen die een geseculariseerde Nederlander in zijn omgeving tegenkomt, zijn bepalend voor zijn beeld van het geloof. Wat de synode hieraan toevoegt gaat, aldus dr. B. Plaisier, meestal volstrekt aan hem voorbij. „Samen zijn we kerk en vormen we het beeld van de kerk in onze samenleving. Het landelijke spreken speelt hierin maar een bescheiden rol."
Dr. Plaisier gaf gisteren in Zwolle zijn visie op de rol van kerken en christenen in de Nederlandse samenleving. Hij hield daar op uitnodiging van de stichting “Thomas à Kempis” een lezing over “Een zwijgende kerk in een steeds onrustiger wereld?” Volgens de scriba van de SoW-kerken „moeten we af van het idee dat de sprekende kerk altijd de landelijke kerk zou zijn."
De innerlijke vernieuwing van elk gemeentelid, zijn of haar liefde tot God, zijn of haar passie voor het Koninkrijk van God, is bepalend voor het beeld van de kerk in de wereld, stelde hij. „Niet wat de kerk zegt over euthanasie is bepalend, maar wel wat christenen in hun buurt laten zien aan mantelzorg, stervensbegeleiding en vooral aan liefdevolle bijstand die niet berekenend is. In dit christelijk leven van de kerkleden wordt het Evangelie zichtbaar en in hun woorden spreekt de kerk."
De kerk en de christenen kunnen dit, aldus dr. Plaisier, alleen volhouden wanneer ze volhardend leven bij het gebed en het Woord. Hij vindt dat de kerken meer werk moeten maken van de toerusting van gemeenteleden en van catechese. „De onkunde over de Bijbel is enorm. De kennis van de christelijke traditie en leer staat er niet goed op."
Plaisier noemde het ook van groot belang dat christenen opstaan tegen het feit dat „we ons laten opjagen omdat het wiel van de economie moet blijven draaien." In de praktijk ziet de predikant echter dat in de kerk hetzelfde levensgevoel voorkomt als in de wereld. „We zoeken persoonlijke vrijheid en we willen het recht om de eigen waarheid vast te stellen, vaak los van elke vanbuiten komende autoriteit. We bepalen zelf wel wat goed is. Goddelijk gezag of kerkelijk gezag is verdampt."
Hij liet zich ook kritisch uit over het feit dat de meeste christelijke organisaties inmiddels zijn veralgemeniseerd. „De christelijke organisaties doen er veel aan om de christelijke identiteit te vertalen in termen van de collectieve waarden en behoeften. Er is soms sprake van een beschamende verzwijging en verwaarlozing van de eigen bronnen. Door de knieval voor de algemeenheid verdampen de typisch christelijke waarden en werken der barmhartigheid." Met een „mengsel van verbijstering en verdriet" kijkt dr. Plaisier naar deze ontwikkeling.
Kringloopwinkel
In de kerk is het volgens hem niet veel anders. „We horen zondag aan zondag een boodschap die bevrijding, gerechtigheid en vrede brengt, maar het vuur spat er niet af en we kijken alsof we een kringloopwinkel beheren."
De kerken zijn, aldus de SoW-scriba, vaak met zichzelf en de eigen structuren bezig, waardoor er soms weinig inspirerends en richtinggevends van hen uitgaat. Aan het behouden van „het eigene" wordt soms zo hard gewerkt, dat een verenigingsproces in de stroop lijkt weg te zakken. Ik verlang ernaar dat we ons als christenen niet alleen maar bekommeren om onze basis, de confessie, de traditie, maar warmlopen voor een gezamenlijk doel en aan het werk gaan vanuit een gemeenschappelijke betrokkenheid op het Woord. Samen zijn we in slaap gesukkeld, collectief dienen we gewekt te worden om te ontdekken waarop het nu aankomt."