Wilders had geen enkele reden zich te beklagen, beet de CDA-leider hem toe. Was hij soms vergeten dat Buma hem, kort na de Catshuisbreuk in 2012, had opgebeld en om een persoonlijk onderhoud had gevraagd? „Ik wilde per se weten waaróm u op het laatste moment was weggelopen.” En was hij soms vergeten wat de PVV-voorman in dat een-op-eengesprek, dat er destijds inderdaad was gekomen, gezegd had? Nou, hij, Buma, had het goed onthouden!

Precies dat wat Wilders in dat gesprek had aangevoerd als verklaring voor de Catshuisbreuk, had het vertrouwen van Buma zwaar geschonden, poneerde dinsdag de CDA-leider. En omdat Wilders na dat gesprek nooit iets had gedaan om het vertrouwen te herstellen, dáárom wilde hij, Buma, onder geen beding meer met hem samenwerken.

Mmm, intrigerend! Waar doelde Buma dinsdag op, en wat heeft Wilders in dat vertrouwelijke gesprek dan precies gezegd?

Het zal toch niet zo zijn dat Jhim van Bemmel gelijk heeft? Deze ex-PVV’er schreef in zijn in 2012 verschenen boek ”Wilders’ ring van discipelen” dat er één, allesoverheersende reden was waarom de PVV-leider de Catshuisbesprekingen liet klappen; hij wilde wraak nemen op zijn oud-fractiegenoot Brinkman. Die was immers, lopende de onderhandelingen, boos en gefrustreerd uit de PVV-fractie gestapt.

Welnu, argumenteert Van Bemmel, daarom liet narcist Wilders, tot ieders verbazing, op het laatste moment de coalitiebesprekingen stuklopen. Er moesten snel nieuwe verkiezingen komen, want bij die verkiezingen zou ‘verrader’ Brinkman ongetwijfeld uit de Kamer verdwijnen.

Een absurde verklaring? Zeker. Zo laag-bij-de-gronds, zo kleingeestig zullen Wilders’ motieven toch hopelijk niet geweest zijn?

Maar wat was dan het motief? Zelfs voor wie alles leest wat over de Catshuisbreuk is geschreven, blijft het raadselachtig. CDA-prominent Hillen beweerde onlangs dat christendemocraten en liberalen de schuld onterecht in de schoenen van de PVV schuiven. „Het is toen fout gegaan, maar niet door de PVV. Het kwam doordat er een budgettair probleem was. Het was te groot”, zei de oud-defensieminister.

De Volkskrant schreef in 2014 in een reconstructie dat het eigenlijk kwam door „pijnlijke miscommunicatie en onenigheid binnen de CDA-top.” CDA-leider Verhagen zou daardoor niet hebben voldaan aan wat hij Wilders eerder voorgespiegeld had.

Rutte zei deze week in het Kamerdebat dat Wilders „het partijbelang had laten prevaleren boven het landsbelang”, lees: door het forceren van een breuk zetels hoopte te winnen, danwel zetelverlies hoopte te beperken.

En Wilders zelf zegt dat hij „het volk” behoed heeft voor „desastreus beleid.” Waarna de eenvoudige burger –die dus ook van Buma weinig wijzer wordt– alleen maar kan zeggen: Gooi maar in m’n pet, jongens.

Eén ding kunnen we, vijf jaar na de bewuste gebeurtenissen, wel concluderen: de Catshuisbreuk gaat ongetwijfeld de geschiedenisboekjes in als een beslissend keerpunt in de Nederlandse politiek. Vergelijkbaar met, om maar iets te noemen, de formatie van het tweede kabinet-Den Uyl (dat er nooit kwam).

2012 was hét moment waarop de PVV zich voor vele jaren buiten de praktische regeermacht plaatste, danwel hét moment waarop de grote rechtse partijen definitief afstand namen van Wilders en de zijnen. En tevens een stok vonden om de hond te slaan (a.u.b. doorstrepen wat in uw perceptie niet van toepassing is).