Diverse partijen, waaronder CDA, SGP en GroenLinks, riepen de bewindsman woensdag tijdens een Kamerdebat om te voorkomen dat runderen zoals de Lakenvelder en de Blaarkop door invoering van het fosfaatrechtenstelsel minder gehouden gaan worden.

De kwestie was zaterdag naar voren gebracht door de Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH). Die stelde dat de fosfaatregelgeving „onbedoeld werkt als een uitroeimaatregel.” Die wetgeving zou het aanhouden van zeldzame koeien te duur maken. Om inteelt bij deze kleine rassen te voorkomen, is juist voortdurende uitbreiding nodig. De SZH pleit daarom voor een vrijstelling voor zeldzame koeienrassen.

Van Dam erkent het belang van het in stand houden van bedreigde runderrassen. Hij zoekt naarstig naar mogelijke oplossingen voor de problematiek. „Gezien de complexiteit” kost dat volgens hem wel de nodige tijd. De uitvoerbaarheid van het fosfaatreductieplan en van de fosfaatwet „moet in elk geval gewaarborgd blijven.” Als er een uitzondering komt voor zeldzame runderrassen, gaat dat wel ten koste van de beschikbare fosfaatruimte voor ander melkvee, waarschuwde hij.

De staatssecretaris hoopt de Kamer binnen twee weken nader te kunnen informeren. CDA en SGP zijn bang dat de houders van zeldzame koeienrassen alsnog in de problemen komen. Op 1 april gaat namelijk het fosfaatreductieplan in. Boeren die dan meer koeien hebben dan ze op 2 juli 2015 hadden, moeten een boete betalen. Ze vroegen Van Dam om boeren met zeldzame koeien niet te beboeten.

De bewindsman wees erop dat alleen boeren die na 2 juli 2015 hun bedrijf hebben uitgebreid ondanks de waarschuwing dat niet te doen, beboet zullen worden. „Maar omdat het hier gaat om zeldzame rassen, wil ik daar toch naar kijken.”

De SZH riep houders van zeldzame runderrassen woensdag ertoe op hun dieren „ondanks de onzekerheid” niet van de hand te doen. De stichting helpt Van Dam in de tussentijd om een oplossing te vinden.