Buma: Wel tegen levenseindewet, geen breekpunt
CDA-leider Buma blijft bij zijn standpunt dat de christelijke partijen van een eventuele wet omtrent stervenshulp in formatieonderhandelingen vooraf geen breekpunt moeten maken.
„Ik wil dit debat, met de seculiere partijen, op de inhoud voeren. Vooraf blokkades opwerpen vind ik niet verstandig. We moeten voorkomen dat er een proces ontstaat, zoals ook in het verleden wel is gebeurd, dat andere partijen zeggen: Gaan jullie dan maar mokkend in een hoekje zitten, dan gaan wij gewoon zonder jullie door”, zei Buma donderdagavond in Ede, op een door het ND georganiseerd debat tussen de drie christelijke lijsttrekkers.
Buma is ervan overtuigd dat CDA, ChristenUnie en SGP de andere partijen kunnen overtuigen dat een dergelijke vorm van stervenshulp een heilloze weg is. Hij wees erop dat er ook bij andere partijen bedenkingen leven, zoals bij SP en PVV. „Laten we ons wat minder richten op het proces en wat meer op de inhoud. Laten we met Alexander Pechtold in gesprek gaan en zeggen: Is dit nu echt nodig? Ik ben ervan overtuigd dat we dit alleen op de inhoud kunnen winnen.”
Initiatiefrecht
Voor een publiek van zo’n duizend personen legde CU-leider Segers nog eens uit waarom dit thema voor zijn partij wel een breekpunt is en waarom hij er evenmin mee akkoord kan gaan als een coalitie waarvan de ChristenUnie deel uitmaakt de kwestie aan het initiatiefrecht van de Kamer zou overlaten. „In dat geval moet je als kabinet toch meewerken aan de uitvoering van zo’n wet. Je zult dan bijvoorbeeld een opleiding voor stervensbegeleider moeten gaan opzetten. Daar wil ik in geen geval verantwoordelijk voor zijn.”
Een ander thema in het debat was de houding die politieke partijen moeten aannemen tegenover de islam. Alle drie de lijsttrekkers waren het eens met de stelling ”Een islamitische school mag er net zo goed zijn als een christelijke”. SGP-leider Van der Staaij maakte daarbij wel kanttekeningen. „Het mogen geen bastions van achterstand worden. We moeten ervoor oppassen dat door alle vrijheid te geven aan deze scholen, onze vrijheid op termijn juist wordt aangevochten. Misschien hadden we beter naar Duitsland moeten kijken, waar richtingen zich eerst wat meer moeten bewijzen voor ze eigen scholen kunnen stichten. In Nederland is dat misschien wat al te snel gegaan.”
Rentmeesterschap
Kleine verschillen kwamen aan het licht op het moment dat thema’s als duurzaamheid en milieu op tafel kwamen. Segers: „Als het om dit soort onderwerpen gaat, parafraseer ik mijn goede vriend Arjen Lubach en vraag ik: „Hóé dan, Sybrand?” Ik mis het CDA op het gebied van rentmeesterschap.”
Buma daarentegen vindt de ChristenUnie op het terrein van milieumaatregelen soms te hard van stapel lopen. Ook ziet hij niets in het plan van de SGP om een vliegtax in te voeren. „We moeten voor onze leefomgeving zorgen, maar je kunt dat niet doen door maar eindeloos met belastingverhogingen aan de slag te gaan. Dat leidt tot steeds meer boze burgers. Gaan wij als Nederland eenzijdig de kosten van vliegen verhogen, dan rijdt men met de auto naar Düsseldorf en stapt men daar op het vliegtuig.”
Van der Staaij kwam op de belasting op vliegen naar aanleiding van een vraag over de nertsenfokkerij en de problemen die nertsenfokkers ondervinden als gevolg van overheidsmaatregelen. „Boeren in ons land voelen zich vaak in de steek gelaten. Laten we als politiek oppassen voor duurzaamheid met oogkleppen. Veel milieumaatregelen treffen agrariërs, terwijl zij slechts verantwoordelijk zijn voor 10 procent van de CO2-uitstoot”, aldus de SGP-lijsttrekker.
Accentverschillen traden ook aan de dag op het moment dat Israël ter sprake kwam. Zo verweet Segers het CDA te hebben meegestemd met een motie over sancties tegen Israël. „Israël is altijd maar één oorlog verwijderd van de ondergang. Het is onze duurzame plicht de vriendschap met deze enige democratie in het Midden-Oosten warm te houden. Al moet je op een vriend soms ook kritiek kunnen oefenen.”
Van der Staaij wilde evenmin kritiekloos zijn, maar benadrukte: „Er zíjn al heel veel landen die kritisch zijn op Israël. Laat Nederland vooral achter dit land blijven staan. De kern van het probleem in het Midden-Oosten is niet het Israëlische nederzettingenbeleid, maar het feit dat omringende islamitische landen Israël het bestaan niet gunnen.”
De debatleiders Gerard Beverdam en André Zwartbol, ND-journalisten, vroegen het publiek niet een keuze te maken tussen de drie christelijke partijen. Wel vroegen zij wie nog twijfelde. Het aandeel zwevende kiezers bleek in dit gezelschap amper tien procent te zijn.
Op de vraag of men de drie lijsttrekkers deze avond voor het eerst „in het echt” zag, antwoordde een meerderheid bevestigend.
