Het risico op kanker ligt er drie keer hoger dan in de rest van het land. Dat blijkt uit een recente studie van het Instituut voor Epidemiologie en Gezondheid in de stad Coca.

De studie werd uitgevoerd in de Amazoneprovincies Sucumbíos, Orellana, Napo en Pastaza, waar ongeveer 280.000 indianen en boeren wonen. De indianen wonen er meestal in kleine gemeenschappen langs de rivier en leven van visvangst, jacht en kleine landbouw. In de jaren ’70, toen de oliemaatschappijen wegen aanlegden in de jungle, kwamen ook de boeren naar de regio.

De onderzoekers Miguel San Sebastián en Anna-Karin Hurtig hielden bij deze mensen het aantal kwaadaardige tumoren bij, rekening houdend met leeftijd en geslacht. De resultaten zijn ernstiger dan verwacht. De kans op strottenhoofdkanker blijkt dertig keer hoger te liggen in de olieproducerende zones dan in andere delen van het land, de kans op lever- en huidkanker ligt vijftien keer hoger en die op maagkanker vijf keer hoger.

De onderzoekers brachten ook de evolutie van kankergevallen in de voorbije dertig jaar in kaart. Uit de cijfers blijkt duidelijk dat kanker slechts minimaal voorkwam voordat de oliewinning begon en gelijkmatig steeg met de productie. „Ruwe olie is een mengeling van chemicaliën, waarvan er vele kankerverwekkend zijn”, aldus Hurtig. „Wie daar regelmatig aan blootgesteld wordt, kan niet anders dan meer risico lopen.” Zo veroorzaakt benzeen volgens internationale studies leukemie en andere bloedziekten, tolueen en xyleen zijn dan weer verantwoordelijk voor darmkanker.

„Het petroleumgehalte in het drinkwater is 200 tot 300 keer hoger dan toegestaan voor consumptie”, stelt San Sebastián. Het water raakte vervuild doordat het afval van de oliebronnen, dat ondergebracht wordt in speciale poelen, de bodem in lekt. Het proces om petroleum van water en gas te scheiden produceert ook nog eens 16 miljoen liter afval per dag. En dagelijks wordt 1,5 kubieke meter gas dat vrijkomt, verbrand in de jungle zonder enige controle.

Volgens de onderzoekers zal het kankerrisico alleen maar toenemen als er niet snel milieumaatregelen genomen worden. Maar de geplande bouw van een pijpleiding die de olie van het Amazonegebied naar de kust moet brengen, zal de productie alleen maar doen toenemen. „De afgelopen maanden is de druk van bedrijven die willen boren in het Kichwagebied sterk toegenomen”, zegt Franco Viteri van de raad van het Kichwavolk in de provincie Pastaza.

Volgens hem zal zijn volk geen oliemaatschappijen dulden. „We hebben gezien hoe de olie-industrie het leven van andere etnische groepen de afgelopen dertig jaar heeft veranderd, zonder dat ze er voordeel uit gehaald hebben.”

De lokale milieuorganisatie Acción Ecológica waarschuwt dat een van de regio’s met grote biodiversiteit in het oosten van Ecuador langzaam vernietigd wordt, en dat de overlevingskansen van inheemse volkeren slinken. Verschillende inheemse gemeenschappen spanden ondertussen een proces aan tegen Texaco wegens onherstelbare schade aan het milieu.

Maar ook de overheid heeft boter op het hoofd. De winstgevende olieactiviteiten ten spijt, blijft het Ecuadoraanse Amazonegebied verstoken van eventuele revenuen. Slechts 3 procent van het nationale budget wordt besteed in de olieprovincies, die tot de armste van het land behoren.