„Ik heb hier het medisch rapport van de doktoren”, zei Roberto Maroni afgelopen weekend, terwijl hij met een witte envelop zwaaide voor een paar honderd partijleden. De envelop was leeg en slechts bedoeld om de aanhangers van Bossi gerust te stellen en hun te laten weten dat met de leider van Lega Nord alles goed is. „Hij gaat heel goed vooruit. Dat verbaast ons niets, we weten uit welk hout hij is gesneden.”

In werkelijkheid zal Maroni, de tweede man van Lega Nord en minister van Arbeid in de regering-Berlusconi, met de situatie in zijn maag zitten. Al twee maanden lang verschijnt Bossi niet in het openbaar. En de schaarse berichtgeving die naar buiten komt, geeft weinig hoop dat de politicus op het politieke toneel terugkeert.

Op 11 maart kwam de 62-jarige Bossi in het ziekenhuis terecht. Dat nieuws viel een beetje weg omdat op diezelfde dag de bomaanslagen in Madrid plaatsvonden. Van meet af aan werd de situatie minder ernstig voorgesteld dan ze waarschijnlijk in werkelijkheid is.

Eerst zou er sprake zijn van een hartaanval en niet van een herseninfarct, maar een paar dagen later werd dat ziektebeeld noodgedwongen bijgesteld toen bleek dat Bossi niet op de afdeling cardiologie lag, maar op de neuro-intensive care. Nu heette het dat hij door een hartverlamming was getroffen, gevolgd door een herseninfarct.

In het ziekenhuis werd hij kunstmatig in coma gehouden, wat kan duiden op aanzienlijke hersenschade. Die situatie duurde een volledige maand. In april kwamen berichten naar buiten als zou Bossi het spreekvermogen hebben teruggekregen en hij hooguit zijn linkerarm niet zou kunnen bewegen. Begin mei namen familieleden van Bossi hem uit het ziekenhuis mee en brachten hem over naar onbekende bestemming om te revalideren. Dat gebeurde zo onverwacht dat behandelde artsen zich daarover in de media beklaagden. Daarom kan worden aangenomen dat dit vertrek tegen medisch advies in heeft plaatsgevonden. Voordat hij het ziekenhuis verliet, ondertekende Bossi -volgens Lega Nord- de kieslijsten voor de Europese verkiezingen. Ook voor deze verkiezingen van 13 juni -in Italië stemt men op zondag- is Bossi lijsttrekker.

De grote vraag is -behalve de tegengestelde berichten over het exacte ziektebeeld- of de oude Bossi terugkeert. Over zijn verstandelijke toestand is niets bekend. Of zijn cognitieve functies, zoals geheugen, spraak en begripsvermogen op niveau zijn, is onbekend. Een feit is wel dat bij veel patiënten die een herseninfarct hebben gehad, cognitieve en gedragsmatige veranderingen optreden die blijvend zijn. Bossi, die bekend staat om zijn bulderende en raspende stem en elke gelegenheid aanpakt om in de media te komen, is de man er niet naar om niet van zich te laten horen. Het grote stilzwijgen zou wel eens kunnen betekenen dat zijn situatie ernstig is.

In de Italiaanse pers wordt de zaak op afstand gevolgd. Sporadisch wordt op een binnenpagina doorgegeven wat zijn doktoren zeggen of gespeculeerd over de toekomst van Lega Nord. Dat heeft te maken met het verzoek van de familie van Bossi, die om mediastilte heeft gevraagd. „Dat is een ethisch aspect waaraan we hechten. Bossi is onze grootste tegenstander, maar we hopen dat hij helemaal terugkomt”, zegt Frida Nacinivich, journaliste bij Liberazione, een communistische partijkrant.

Maar Paolo Nichelli, voorzitter van de Italiaanse Vereniging voor Neuropsychologie en directeur van de afdeling voor Neurowetenschappen en Revalidatie van de universiteit en het academisch ziekenhuis van Modena, begrijpt de mediastilte niet. „Het verbaast me hogelijk dat niemand in dit geval vraagtekens zet bij het recht op privacy. De kiezer moet toch weten waar hij aan toe is; of de man die hem of haar vertegenwoordigt wel in staat is om zijn taak uit te voeren.”

Ook Nichelli kan weinig zinnigs zeggen over de gezondheidstoestand van Bossi, aangezien hij ook niet over meer informatie beschikt dan hij in de krant leest.

Dat Lega Nord terughoudend is in de berichtgeving, is begrijpelijk. De toekomst van deze partij hangt helemaal af van Bossi. Als nu zou worden gezegd dat Bossi geen lijsttrekker kan zijn voor de Europese verkiezingen en wellicht nooit meer als politicus zal terugkeren, is het waarschijnlijk gedaan met de partij. Bossi’s adjudanten, zoals de ministers Maroni en Castelli (Justitie), missen leiderskwaliteiten en een gemeenschappelijke toekomstvisie. Bossi is het charismatische gezicht van de partij, die hij zelf twintig jaar geleden oprichtte.

Bossi’s agressieve politiek -gericht op onder andere meer autonomie voor het rijke Noord-Italië en tegen immigranten en de islam- bekoorde midden jaren ’90 het Italiaanse electoraat zozeer dat Lega Nord de op drie na grootste partij werd. Daarna ging het bergafwaarts. De laatste acht jaar haalt de partij tijdens verkiezingen ongeveer 4 procent van de stemmen. Door deelname aan de regering-Berlusconi legt Lega Nord veel gewicht in de schaal. Dankzij deze partij heeft Italië nu een stringente immigratiepolitiek. Plannen voor federalisering van de overheid -op het gebied van belastingen, veiligheid en onderwijs- staan in de steigers. Of Lega Nord toekomst heeft, hangt op korte termijn af van de Europese verkiezingen. Vroeg of laat moet de partij toch met de billen bloot.