De Verenigde Staten en de Europese Unie hebben hun steun uitgesproken voor de harde opstelling van de Colombiaanse regering. De Spaanse minister van Buitenlandse Zaken, Josep Piqué, noemde de FARC „terroristen die niet geïnteresseerd zijn in vrede.”

De Amerikaanse regering onderzoekt mogelijkheden om de Colombiaanse regering militair bij te staan in het conflict, al lijkt de ruimte daarvoor niet groot. Het Congres bepaalde dat de militaire hulp aan Colombia gericht moet zijn op de bestrijding van de drugshandel en zich daartoe moet beperken. In dat kader verlenen de VS financiële steun en zijn er zo’n 250 Amerikaanse militaire „adviseurs” in Colombia.

Pastrana verklaarde dat met de ontvoering eerder deze week van een senator na eerst het vliegtuig waarin deze reisde was gekaapt, de grens voor de regering was bereikt. Vorige maand werd het vredesoverleg na een laatste bemiddelingspoging van Pastrana nog gered.

De Colombiaanse luchtmacht begon donderdag meteen met bombardementen op steunpunten van de FARC in de enclave die zij sinds 1998 beheren. Het ministerie van Defensie meldde dat jachtvliegtuigen en helikopters 85 strategische doelen in de enclave hebben gebombardeerd. Naar verluidt zou het gaan om kampen, opslagplaatsen en vliegvelden. Pastrana eiste donderdag dat de rebellen de enclave, die zij Farcolandia noemen, voor middernacht zouden ontruimen. Het leger maakte voorbereidingen Farcolandia te heroveren. Pastrana zet bij de ”Operatie Thanatos” tegen de guerrillabeweging ongeveer 15.000 militairen in. Volgens de Colombiaanse krant El Tiempo stonden zeker 5000 speciale militairen klaar om het gebied in te trekken. Het leger van de FARC telt ongeveer 17.000 manschappen.

De ondercommandant van de landmacht, generaal Euclides Sánchez, zei dat een grootschalige en mogelijk bloedige operatie was begonnen om het gebied te heroveren. „Het is gevaarlijk en wij zullen zeker verliezen lijden, maar wij hebben de morele plicht om deze oorlog te winnen”, zei de generaal tegen de zender Caracol Radio.

Wegen naar Farcolandia waren donderdag afgezet door militairen. Een van de soldaten in het veld, korporaal Carlos Vanegas, zei „een goed gevoel” te hebben over de beslissing van Pastrana. „Dit hadden wij al veel eerder moeten doen. Zij werden daar in de enclave alleen maar sterker.”

In een verklaring zei de FARC dat Pastrana’s beslissing slechts tot meer geweld zal leiden. „Met deze breuk heeft de regering opnieuw laten zien dat zij uit is op oorlog.” Veel Colombianen vrezen dat het beëindigen van het vredesproces een nieuwe en bloediger fase zal inluiden van de al 38 jaar woedende burgeroorlog in Colombia.

In Farcolandia, een dunbevolkt gebied ter grootte van de Benelux met zo’n 100.000 inwoners, zijn de rebellen nergens meer te zien en veel bewoners zijn de afgelopen 24 uur op de vlucht geslagen, zo meldden journalisten. Van gevechten tussen het leger en de rebellen zijn nog geen meldingen, maar overal rond de enclave zijn troepenbewegingen te zien.

De burgemeester van de grootste plaats in Farcolandia, San Vicente del Caguan, zei dat de bewoners vrezen tussen twee vuren te komen. „Natuurlijk is iedereen bang, want iedereen is door het nieuws verrast”, zei Nestor Ramirez. „Men is al een tijdje bezorgd over de toekomst van het vredesproces.”

In de hoofdstad Bogotá werd de aankondiging van Pastrana enthousiast ontvangen en werd luid geclaxonneerd. „Door de acties van de rebellen had het vredesproces niet veel zin”, zei winkelier Jaime Tapia. „Het geeft niet dat er een oorlog is, want wij waren al in oorlog.”

Vier van de vijf buurlanden van Colombia hebben versterkingen naar de grens gestuurd. Venezuela, Panama, Ecuador en Peru willen daarmee voorkomen dat de opgelaaide strijd in Colombia overslaat naar hun eigen land. Bovendien verwachten ze dat het jongste geweld zal leiden tot een vluchtelingenstroom. Brazilië, dat ook aan Colombia grenst, heeft voorzover bekend geen extra maatregelen getroffen.

Politiek analisten in Colombia verwachten dat de VS zich de komende tijd veel nadrukkelijker met de strijd tegen de FARC zullen bemoeien. De VS steunen Colombia momenteel al financieel en militair bij diens de pogingen de drugshandel te bestrijden. De Amerikanen hebben onder meer 47 helikopters in Colombia gestationeerd. Zo’n 500 Amerikaanse militaire adviseurs en burgers staan de Colombiaanse regering al ten dienste. Washington heeft bovendien al vele honderden miljoenen dollars steun aan Bogotá toegezegd.