Kijken in de kamer van commandant Karremans
De kamer van commandant Thom Karremans op het voormalig hoofdkwartier van Dutchbat bij Srebrenica wordt toegankelijk voor publiek. Het hele hoofdkwartier is gerenoveerd en gaat onderdak bieden aan een grote, permanente expositie over het oorlogsdrama dat zich in 1995 bij Srebrenica afspeelde en de achtergronden daarvan.
Ondanks de aanwezigheid van de blauwhelmen van het Nederlandse Dutchbat werd Srebrenica op 11 juli 1995 veroverd door het Bosnisch-Servische leger. Meer dan 8300 moslimmannen en -jongens werden daarna vermoord.
De Bosnisch-Nederlandse tentoonstelling, die donderdag wordt geopend, beslaat alle 26 kamers van het hoofdkwartier van het Dutch Battalion UNPROFOR. ‘Srebrenica genocide - het falen van de internationale gemeenschap’ heet de expositie, die werd gemaakt door Herinneringscentrum Kamp Westerbork, vredesbeweging PAX en de Bosnische staatsinstelling Potocari Memorial Centre, waarbij overlevenden en nabestaanden van de slachtoffers betrokken zijn. Ook Hasan Nuhanovic, destijds Bosnisch tolk voor de VN en Dutchbat, werkte uitgebreid mee.
Het idee voor de expositie kwam acht jaar geleden van die overlevenden en nabestaanden. „Zij wilden het verhaal van de genocide horen, mét ook de verhalen van de militairen en wat er niet goed ging bij de Verenigde Naties. Mijn hoop is dat het verhaal voor hen goed herkenbaar is”, zegt Pax-medewerker en mede-samensteller Dion van den Berg. „Maar het blijft spannend, want zoveel mensen, zoveel verhalen.”
De tentoonstelling is zoveel mogelijk chronologisch en behelst foto’s, video’s, documenten (ook digitaal van het tribunaal), infographics en persoonlijke herinneringen. „Sommige informatie zal nieuw zijn, maar ook alle bekende pijnlijke beelden laten we zien, zoals die van dat feestje bij de aankomst van de militairen in Zagreb en die van de ontmoeting van Karremans met opperbevelhebber van de Bosnisch-Servische troepen Ratko Mladić”, aldus Van den Berg. Verder werden Dutchbatters en Bosnische overlevenden geinterviewd voor de expositie. Zij zijn te volgen via beeldschermen, in het Bosnisch en het Engels ondertiteld.
Alle teksten zijn in het Bosnisch en het Engels. „Het zijn er in museaal opzicht eigenlijk te veel”, zegt van den Berg, maar de samenstellers durfden niet te karig te zijn met informatie. Eindeloos is er over de inhoud van de expositie gesproken: „Eén keer hebben we zes uur aan één stuk zitten skypen.”