’Gezondheidsraad is tien jaar te laat’
Het pleidooi van de Gezondheidsraad om de mogelijkheden voor dwangbehandeling van psychiatrische patiënten uit te breiden, komt te laat. „Wij riepen tien jaar geleden al dat deze groep mensen buiten de boot valt." Dat zei directeur B. Stavenuiter van Ypsilon maandag, de vereniging voor familieleden van schizofrenen en mensen met een psychose.
Stavenuiter toonde zich wel blij met de erkenning. Ook psychiaters pleiten al een tijdje voor uitbreiding van de dwangmogelijkheden. Maar patiënten en cliëntenorganisaties reageren sceptisch.
De wet hoeft niet aangepast te worden, als de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) zijn werk goed doet, stelt de cliëntenorganisatie Stichting LPR in een eerste reactie. „Het is niet voor niets dat er een groep is die geen zorg wil. Dat komt door de manier waarop met mensen wordt omgegaan. Zij krijgen bijvoorbeeld medicijnen zonder uitleg over de bijwerkingen." De LPR vreest ook dat het voor patiënten moeilijk wordt een behandelingsovereenkomst te veranderen.
Ook de Cliëntenbond in de GGZ is niet enthousiast. De bond is „mordicus" tegen dwangmedicatie. Volgens de bond zijn de behandelmogelijkheden van mensen met ernstige psychiatrische problemen zeer beperkt. Dat komt neer op het volstoppen van mensen met chemicaliën. „Patiënten zien eruit en voelen zich als een zombie", stelt de bond. Als dat nodig is om gevaar af te wenden kan dat nu ook al. Daar is geen wetswijziging voor nodig.
Zowel Ypsilon als de LPR wijst erop dat het advies weinig nieuws bevat. De meeste instellingen voor de geestelijke gezondheidszorg kennen al een team dat zich actief bemoeit met patiënten. Dat gebeurt onder meer in Den Haag bij de GGZ–instelling Parnassia.
De meningen lopen het sterkst uiteen over het zelfbeschikkingsrecht. De cliëntenorganisaties vrezen dat dit recht straks ook wordt opgeofferd om overlast tegen te gaan. Psychiater R. van Veldhuizen spreekt echter verontwaardigd van het „recht om te rotten". Ypsilon is blij dat dit zelfbeschikkingsrecht voor de Gezondheidsraad niet meer het belangrijkste uitgangspunt is.
Mensen zonder inzicht in hun ziekte moeten gedwongen geholpen kunnen worden, vindt directeur Stavenuiter. In de huidige wet Bijzondere Opneming in Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ) worden zij echter niet genoemd. Stavenuiter vreest dat een nieuwe wet weer jaren vertraging oplevert. „Er moet nu wat gebeuren."