Partijgenoten van de centrumrechtse François Fillon hebben in toenemende mate hun twijfels over hun presidentskandidaat. De leider van Les Républicains (LR) wordt al dagen achtervolgd door zijn dubieuze rol in een financieel schandaal.

Nieuwe onthullingen over Fillons vermeende misbruik van gemeenschapsgeld zouden hem „ethisch gezien” ongeschikt maken.

Zelf zegt hij tot het einde door te willen gaan. Feit is echter dat de Franse Republikeinen al ruim een week flink in hun maag zitten met François Fillon, de centrumrechtse kandidaat voor het Franse presidentschap. De politicus, die tot voor kort kon bogen op zijn smetteloze reputatie, zou volgens een tweetal onderzoeksjournalisten van het satirische weekblad Canard Enchaîné jarenlang gemeenschapsgeld hebben gebruikt om zijn gezin te verrijken.

Fillon heeft inmiddels een werkbezoek aan Libanon afgezegd om zich te kunnen concentreren op de toegenomen onrust binnen de partij. Sinds hij ervan wordt verdacht overheidsgeld te hebben gebruikt voor een fictieve baan van zijn vrouw, loopt zijn populariteit hard achteruit. Steeds meer partijleden zegden het vertrouwen in hem op.

Volgens een nieuwe peiling zou Fillon, die tot een week geleden nog boven de 20 procent scoorde, nu onder deze grens uitkomen. Hij zou de eerste ronde van de presidentsverkiezingen niet meer overleven. Zijn directe tegenstanders, leider Emmanuel Macron van de beweging En Marche en Marine Le Pen van het extreemrechtse Front National, komen in dezelfde peiling uit op respectievelijk 22 en 26 procent.

Woensdag kwam de Canard Enchaîné met nieuwe cijfers over de fraude met overheidsgeld. Volgens het weekblad zou Penelope Fillon, als parlementair medewerker van haar man, gedurende verschillende periodes een bedrag van ruim 830.000 euro hebben ontvangen. Eerder was er al sprake van een half miljoen. Het blad sprak met verschillende getuigen die bevestigden dat ze Fillons vrouw nog nooit in de Franse Assemblée hadden gezien.

Penelope zou in 2012 en 2013 een flink bedrag hebben ontvangen –100.000 euro– als redacteur van het literaire tijdschrift La revue des deux mondes. Ook hier zou het gaan om een niet-bestaande functie, aangezien ze in totaal slechts twee artikelen voor het blad schreef.

Twee van Fillons kinderen zijn ook betrokken bij de fraudezaak. Ze zouden door hun vader twee jaar lang –tussen 2005 en 2007– op de lijst van parlementair medewerkers zijn gezet en zo een bedrag van 84.000 euro hebben ontvangen. Fillon beweert dat hij hun slechts enkele opdrachten liet uitvoeren omdat ze beiden als advocaat actief waren. Het weekblad toonde aan dat dit niet klopt en dat de kinderen het bedrag ontvingen tijdens hun studie toen ze nog geen advocaat waren.

Fillon lag al langer onder vuur van het weekblad. In oktober publiceerde de krant een verhaal over Fillons vage activiteiten als consultant van het bedrijf 2F Conseil. De voormalige premier onder president Sarkozy zou tussen 2012 en 2015 een salaris van zo’n 6 ton hebben ontvangen voor zijn werk als consultant van enkele Russische bedrijven. Fillon beweert dat hem niets te verwijten valt.

François Fillon heeft de schijn tegen wat betreft de daadwerkelijke functie van zijn vrouw gedurende al die jaren. Maar het kan ook zijn dat Fillon dacht gebruik te maken van een regeling die op zich niet illegaal is. Hoewel de geur van nepotisme erg sterk is, kan een Frans parlementslid namelijk volledig legaal een beroep doen op zijn familie voor ondersteunende activiteiten.

In 2014 deed de Europese instantie die gaat over het bestrijden van corruptie (Greco) al een oproep aan Frankrijk om het systeem van parlementair medewerkers te hervormen, omdat deze functies belangenverstrengeling en het creëren van nepbanen in de hand zouden werken.

Volgens het dagblad Le Monde is het een gebruikelijke praktijk: in 2017 doet een op de vijf parlementariërs een beroep op eigen kinderen, dan wel echtgenoten van bevriende parlementariërs. Een parlementslid heeft daarvoor een maandelijks bedrag van 4800 euro beschikbaar. Het krant vraagt zich af of het, in navolging van het Europees Parlement, geen idee zou zijn om contracten met familieleden voortaan te verbieden.